کریپتو مبتنی بر پول نقد؛ پلی به شمول مالی میلیاردها نفر

کریپتو مبتنی بر پول نقد می‌تواند شمول مالی میلیاردها نفر را فراهم کند

شرکت‌های کریپتو سال‌ها تلاش کرده‌اند تا کیف پول‌های دیجیتال و برنامه‌های تبادل را معرفی کنند، با این اعتقاد که این ابزارها شمول مالی را به جهان خواهند آورد. اما واقعیت این است که ۱.۴ میلیارد نفر بدون حساب بانکی مانده‌اند و پذیرش کریپتو به سختی از ۸٪ فراتر رفته است.

با وجود تمام سخن دربارهٔ تمرکززدایی و دسترسی‌پذیری، صنعت همچنان میلیاردها نفری را که برای زندگی روزمره به پول نقد تکیه دارند، نادیده می‌گیرد. در اقتصادهای در حال توسعه آفریقا، جنوب آسیا و آمریکای لاتین، پول نقد نه تنها غالب است بلکه ضروری به حساب می‌آید.

خدمات بانکی محدود، نفوذ پایین تلفن‌های هوشمند و سواد دیجیتال ناکافی همگی مانعی جدی محسوب می‌شوند. انتظار اینکه این جمعیت‌ها از طریق فرآیندی که برای کاربران ماهر فناوری و دسترسی به اینترنت طراحی شده، وارد شوند، غیرواقعی است. اما هرگاه راه‌حل‌های آفلاین کریپتو آزمایش شده‌اند، پذیرش به طرز چشمگیری افزایش یافته است.

پیام واضح است: مردم مایل به استفاده از کریپتو هستند، اما به روشی نیاز دارند که با واقعیت زندگی‌شان سازگار باشد. با وجود فرضیاتی که می‌گویند مالی دیجیتال نهایتاً جایگزین پول نقد می‌شود، ارقام چنین نکته‌ای را اثبات نمی‌کنند.

به رومانیا توجه کنید. در آنجا ۷۶٪ از تراکنش‌ها هنوز مبتنی بر پول نقد است، در حالی که پذیرش کریپتو به ۱۴٪ رسیده است. در مراکش، علی‌رغم رشد پرداخت‌های دیجیتال، پول نقد همچنان پادشاه است و ۱۶٪ از جمعیت به نحوی موفق به استفاده از کریپتو شده‌اند، حتی با وجود ممنوعیت رسمی آن. سپس مصر را در نظر بگیرید؛ جایی که تقریباً ۷۲٪ از پرداخت‌ها بر مبنای پول نقد است، اما پذیرش کریپتو حدود ۳٪ است که عمدتاً به دلیل زیرساخت دیجیتال محدود می‌باشد. حتی در هند که اشتیاق به کریپتو بالاست، ۶۳٪ از تراکنش‌ها به صورت نقدی انجام می‌شود.

در این بازارها الگو واضح است: مردم می‌خواهند از کریپتو استفاده کنند، اما صنعت راه عملی برای ادغام آن در معاملات روزمره ارائه نمی‌دهد. موانع پذیرش کریپتو بسیار فراتر از فناوری است؛ مقررات دولتی، شرایط اقتصادی و عادات مالی محلی همگی نقش دارند. بزرگ‌ترین خلل کریپتو، کمبود تقاضا نیست؛ بلکه فرض بر این است که کیف پول‌های دیجیتال و برنامه‌های بانکی تنها دروازه‌های ورود ممکن هستند، نادیده گرفتن میلیاردها نفری که هنوز در اقتصادهای نقدی فعالیت می‌کنند.

به جای تحمیل مدل دیجیتال-تنها بر مناطق مبتنی بر پول نقد، کریپتو باید خود را تطبیق دهد. اسکناس‌های فیزیکی مرتبط با بلاکچین، کارت‌های تخفیف دارای کد QR و انتقالات مبتنی بر پیامک می‌توانند کریپتو را به اقتصاد واقعی بیاورند به نحوی که برای افرادی که از پول نقد استفاده می‌کنند، منطقی باشد. این ایده آنچنان که به نظر می‌رسد، رادیکال نیست. M-Pesa آفریقا، با بیش از ۶۶.۲ میلیون کاربر فعال، به کمک یک مدل نمایندگی ساده، امکان تبدیل پول نقد به ارزش دیجیتال را بدون نیاز به حساب بانکی فراهم کرده است. همان رویکرد می‌تواند برای کریپتو نیز موثر باشد و به کاربران اجازه دهد اسکناس‌های مرتبط با بلاکچین را در فروشگاه‌های محلی مبادله کنند.

این روند در نقاط کوچک نیز شاهد است. به عنوان مثال، Machankura تراکنش‌های بیت کوین را از طریق شبکه‌های تلفن همراه پایه امکان‌پذیر ساخته و بیش از ۱۳۶۰۰ کاربر در آفریقا جذب کرده است. در منطقه‌ای که تقریباً تمام پرداخت‌های دیجیتال به کدهای ساده موبایلی متکی است و نه اپلیکیشن‌های هوشمند، چنین راه‌حل‌هایی بسیار عملی‌تر از فشار آوردن بر فرآیند ثبت نام مبنی بر تبادل هستند. نگرانی‌های امنیتی همیشه در خصوص دارایی‌های فیزیکی مطرح خواهد بود، اما نمایندگان آموزش دیده و نظارت مناسب می‌توانند خطرات را کاهش دهند.

مهم‌تر از همه، این یک مشکل قابل حل است؛ حذف میلیاردها نفر از سیستم مالی نیست. بسیاری از فعالان حوزه کریپتو راه‌حل‌های مبتنی بر کاغذ را قدیمی می‌دانند. این تصور که همه چیز باید دیجیتال باشد، تکامل سیستم‌های مالی را نادیده می‌گیرد. مردم به زمان نیاز دارند تا تغییر کنند و سیستم‌هایی متناسب با سبک زندگی فعلی‌شان ایجاد شود. سرویس CoinText، یک سرویس انتقال کریپتو مبتنی بر پیامک، پیش از تعطیلی خود در ۵۰ کشور گسترش یافت؛ نه به این دلیل که ایده کار نکرد، بلکه چون صنعت آماده پشتیبانی از آن نبود.

همین تفکر سخت‌گیرانه که انتقال‌های مبتنی بر پیامک را رد می‌کرد، اکنون مانع پذیرش در اقتصادهای مبتنی بر پول نقد شده است. سرویس جدیدی به نام Text BSV ظهور کرده است که امکان پرداخت‌های همتا به همتا (P2P) به صورت یکپارچه سَتُوشی از طریق پیامک را فراهم می‌کند؛ بدون نیاز به دانلود اپلیکیشن، ثبت‌نام یا دانستن قبلی در خصوص بیت کوین (BTC). این سرویس روی هر تلفن، حتی تلفن‌های غیرهوشمند، قابل استفاده است.

اگر پذیرش کریپتو همچنان در سطح ۸٪ باقی بماند، نه به دلیل عدم میل مردم، بلکه به دلیل اصرار صنعت به رویکردی که برای اکثر جهان کارساز نیست. سود مالی ادغام کریپتو در اقتصادهای مبتنی بر پول نقد عظیم است. بازارهای مشابه می‌توانند از این روند پیروی کنند؛ اگر در رومانیا با وابستگی ۷۶٪ به پول نقد، پذیرش به ۱۴٪ برسد، این به معنای فرصت ۵۰ میلیارد دلاری در سطح جهانی است، در حالی که تریلیون‌ها دلار در سال از طریق معاملات غیررسمی نقدی به گردش در می‌آیند.

شبکه‌ای از نمایندگان تبدیل پول نقد به کریپتو می‌تواند تا سال ۲۰۳۰ درآمدی به ارزش ۱۰ میلیارد دلار ایجاد کند، مشابه موفقیت پلتفرم‌های پول موبایلی مانند M-Pesa. حتی صرافی‌های کریپتو نیز از دسترسی به این بازارهای نادیده گرفته شده بهره خواهند برد و پل میان اقتصاد دیجیتال و نقدی را ایجاد می‌کنند. تنظیم‌کننده‌ها ممکن است به دلیل نگرانی‌های شفافیت نسبت به کریپتو مبتنی بر کاغذ مردد باشند، اما شمول مالی در این مقیاس قابل چشم‌پوشی نیست.

اگر دولت‌ها پتانسیل ۵۰ میلیارد دلار فعالیت اقتصادی جدید را ببینند، به احتمال زیاد به سمت راه‌حل‌هایی حرکت خواهند کرد تا مانع پیشرفت نشوند. کریپتو قرار بود دسترسی مالی را متحول کند، اما همچنان برای میلیاردها نفر دور است. انتظار اینکه این جوامع کاملاً از پول نقد صرفنظر کرده و بلافاصله به کیف پول‌های دیجیتال روی آورند، غیرواقعی و استراتژی نامناسبی است.

راه‌حل این نیست که منتظر مدرن شدن این اقتصادها باشیم؛ بلکه باید به جایی که مردم هستند رسید. این به معنای آزمایش راه‌حل‌های سازگار با پول نقد، همکاری با ارائه‌دهندگان خدمات تلفن همراه و طراحی مدل‌های مبتنی بر نمایندگی است که به مردم اجازه می‌دهد از کریپتو به شیوه‌ای که برایشان آشناست، استفاده کنند. در غیر این صورت، توقف فعلی در پذیرش به حالت دائم تبدیل خواهد شد. به جای قدمی به عقب، کریپتو مبتنی بر کاغذ می‌تواند پلی باشد که نهایتاً میلیاردها نفر را به آیندهٔ مالی متصل کند.