
چگونه سود و زیان معاملات کریپتو را در صورت وضعیت مالی ثبت کنیم؟
- ثبت معاملات کریپتو مشابه سهام با ارزش بازار روز خرید و فروش
- مقررات MiCA در اروپا و فرم ۱۰۹۹-DA در آمریکا الزامات گزارشگری را افزایش دادهاند
- تفاوت روشهای GAAP و IFRS و نکات مالیاتی کشورهای مختلف برای سود و زیان کریپتو

مقدمه
در دنیای پرنوسان ارزهای دیجیتال، حفظ دید درست از سود و زیان واقعی اهمیت زیادی دارد، بهخصوص برای شرکتها و سرمایهگذاران. این راهنما اصول ثبت سود و زیان کریپتو در صورت وضعیت مالی و تأثیرات مالیاتی آن را توضیح میدهد.
صورت وضعیت مالی چیست؟
صورت وضعیت مالی گزارشی از سلامت مالی شما در یک زمان مشخص است و شامل سه بخش اصلی است:
۱. داراییها: آنچه دارید (مثلاً ارز دیجیتال، پول نقد).
۲. بدهیها: آنچه بدهکارید (مثلاً وامها).
۳. حقوق صاحبان سهام: تفاوت داراییها و بدهیها.
برای مثال اگر ۵۰٬۰۰۰ دلار ارز دیجیتال داشته باشید و ۲۰٬۰۰۰ دلار بدهی، حقوق صاحبان سهام شما ۳۰٬۰۰۰ دلار خواهد بود. این گزارش برای مالیات، جذب سرمایه، وام و رعایت مقررات ضروری است.
ثبت سود و زیان معاملات کریپتو
معاملات کریپتو باید مشابه معاملات سهام ثبت شوند. در روز خرید، ارز دیجیتال را به ارزش بازار آن روز بدهکار (Debit) و پول نقد را بستانکار (Credit) کنید. در روز فروش، ارز دیجیتال بستانکار و پول نقد بدهکار میشود. تفاوت قیمت خرید و فروش، سود یا زیان شماست و باید برای گزارش مالی و مالیاتی ذخیره شود.
رهنمودهای حسابداری: GAAP و IFRS
طبق GAAP، کریپتو به بهای تمامشده ثبت و کاهش ارزش آن به عنوان زیان شناسایی میشود و قابل برگشت نیست. IFRS در موارد نادر اجازه تجدید ارزیابی داراییهای نامشهود را میدهد اما در عمل بیشتر نهادها از روش کاهش ارزش استفاده میکنند.
درآمد از دریافت ارز دیجیتال
اگر ارز دیجیتال به عنوان پرداخت کالا یا خدمات دریافت کنید، آن را در تاریخ دریافت به ارزش بازار ثبت کرده و بهعنوان درآمد شناسایی کنید. در فروش بعدی، تفاوت ارزش اولیه و فروش، سود یا زیان سرمایهای ایجاد میکند.
درآمد استخراج کریپتو
درآمد استخراج باید به ارزش بازار رمز ارز در روز تولید ثبت و در صورت سود و زیان گزارش شود. هزینههای استخراج نظیر تجهیزات، برق و استهلاک نیز باید جداگانه ثبت شوند.
پرداخت با ارز دیجیتال
پرداخت با کریپتو مشابه فروش است؛ باید سود یا زیان ناشی از تفاوت ارزش دارایی اولیه و ارزش پرداخت ثبت شود.
هزینه تراکنش و نوسان نرخ ارز
کارمزدها به عنوان هزینه در صورت سود و زیان ثبت میشوند. نوسان نرخ ارز هنگام تبدیل کریپتو به پول نقد میتواند بر ارزش ثبتشده و مالیات تأثیر بگذارد.
مالیات بر ارزهای دیجیتال در کشورهای مختلف
• آمریکا: کریپتو بهعنوان دارایی مشمول مالیات بر سود سرمایه است. فرم ۱۰۹۹-DA از ۲۰۲۵ گزارشگری را سختتر کرده است.
• اتحادیه اروپا: مقررات MiCA از ۲۰۲۴ استانداردهای گزارشگری را یکپارچه میکند.
• انگلستان و کانادا: کریپتو یا سود سرمایه یا درآمد عملیاتی است.
• آلمان: نگهداری بیش از یک سال معاف از مالیات، معاملات کوتاهمدت بالای ۶۰۰ یورو مشمول مالیات میشوند.


حسابداری تراکنشهای اتریوم
تراکنشهای اتریوم بهویژه در دیفای و استیکینگ نیازمند ثبت دقیق هستند. IRS در ۲۰۲۵ نظارت خود را بر استیکینگ و فعالیتهای دیفای افزایش میدهد.
ابزارها و نکات نهایی
استفاده از نرمافزارهای حسابداری کریپتو و نگهداری دقیق سوابق به کاهش خطا و استرس هنگام تهیه صورتهای مالی و مالیات کمک میکند.
