آغاز پایلوت تسویه مالی مبتنی بر بلاکچین بانک مرکزی اروپا تا ۲۰۲۶

تصویب اجرای آزمایشی سیستم تسویه مبتنی بر بلاکچین توسط بانک مرکزی اروپا تا سال ۲۰۲۶

بانک مرکزی اروپا (ECB) با تصویب یک برنامه دو بخشی برای تسویه تراکنش‌های مبتنی بر فناوری دفتر کل توزیع‌شده (DLT) با استفاده از پول بانک مرکزی، اقدامی اساسی برای مدرن‌سازی سیستم مالی اروپا انجام داده است. این اقدام می‌تواند مسیر را برای مدرن شدن زیرساخت‌های مالی قاره هموار کند.

مسیر اول: اجرای آزمایشی طرح «Pontes»

اولین بخش این برنامه تحت عنوان «Pontes» بر راه‌حل کوتاه‌مدت تمرکز دارد و هدف آن ایجاد پیوند میان پلتفرم‌های بلاکچین DLT و خدمات «TARGET» است. این خدمات توسط سیستم یورویی به منظور تسهیل جریان پرداخت‌ها و اوراق بهادار در محدوده یورو طراحی و اداره می‌شود.

بانک مرکزی اروپا اعلام کرده است که اجرای آزمایشی طرح Pontes تا پایان سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۶ آغاز خواهد شد. این پایلوت با استفاده از دستاوردهای آزمایش‌های DLT در سال ۲۰۲۴، که طی آن بیش از ۵۰ آزمایش و ۶۴ شرکت‌کننده حضور داشتند، یک سیستم تسویه واحد با پول بانک مرکزی را مورد سنجش قرار می‌دهد. «این تصمیم در راستای تعهد یوروسیستم به حمایت از نوآوری بدون به خطر افتادن ایمنی و کارآمدی زیرساخت‌های بازار مالی اتخاذ شده است.»

مسیر دوم: طرح «Appia» و رویکرد بلندمدت

دومین بخش این برنامه به نام «Appia»، رویکردی بلندمدت اتخاذ می‌کند و هدف آن توسعه یک اکوسیستم یکپارچه در اروپا برای عملیات ایمن و کارآمد در سطح جهانی است. در طرح Appia، بانک مرکزی اروپا به بررسی کاربردهای DLT در تسویه حساب‌های عمده بانکی ادامه خواهد داد و با شرکای دولتی و خصوصی همکاری نزدیکی خواهد داشت.

یوروسیستم برای هر دو طرح Pontes و Appia گروه‌هایی به منظور ارتباط با بازار ایجاد کرده و با ذینفعان صنعت در تماس خواهد بود تا نظرات آنان را جمع‌آوری کند. به‌زودی فراخوان ابراز علاقه برای عضویت در گروه Pontes منتشر می‌شود.

بررسی جهانی و گزارش‌های اخیر

این برنامه در حالی مطرح می‌شود که بانک‌های مرکزی سراسر جهان به بررسی استفاده از بلاکچین برای تسریع و کنترل بهتر فرآیندهای تسویه حساب مشغول هستند. سال ۲۰۲۳ نیز بانک انگلستان از طریق مرکز نوآوری BIS لندن با موفقیت استفاده از DLT برای تراکنش‌های بین‌بانکی کلان را آزمایش کرد و نشان داد که این فناوری می‌تواند به تسریع و کاهش هزینه‌های سیستم‌های تسویه فوری منجر شود.

گزارش بانک مرکزی اروپا و نتایج آزمایش‌ها

بانک مرکزی اروپا همچنین گزارشی درباره یافته‌های حاصل از آزمایش‌های اخیر DLT منتشر کرده است. بر اساس این گزارش، تقاضای شدیدی در بازار برای تسویه دارایی‌های توکنی‌شده با پول بانک مرکزی وجود دارد؛ به طوری که طی این آزمایش‌ها، ۱.۶ میلیارد یورو (۱.۸۸ میلیارد دلار) بین ۶۴ شرکت‌کننده در اروپا تسویه شد.

این یافته‌ها نشان می‌دهد که فناوری DLT می‌تواند با فراهم کردن تسویه «اتمی» و قابل برنامه‌ریزی، از چندپارگی، پیچیدگی و ناکارآمدی‌های فناورانه در بازارهای سرمایه بکاهد. البته در گزارش بر نیاز به استانداردسازی، هماهنگی قوانین و «ایجاد پیوند سازگار با خدمات TARGET در اسرع وقت» تاکید شده است.