آیا شبکه XDC می‌تواند انقلاب دیجیتال در تجارت جهانی ایجاد کند؟

تجارت ۳۰ تریلیون دلاری هنوز با فکس انجام می‌شود؛ آیا XDC می‌تواند راه حل باشد؟

فاینانس تجاری بندرت خبرساز می‌شود، اما در پشت صحنه، پایه و اساس بیش از ۳۰ تریلیون دلار مبادلات جهانی سالانه را تشکیل می‌دهد. با این حال سیستم‌هایی که این شبکه بزرگ را پشتیبانی می‌کنند، همچنان متکی بر کاغذ، کند و دارای موانع برای ورود کسب‌وکارهای کوچک‌اند. شرکت‌های کوچک و متوسط (SMEs) اغلب به دلیل زیرساخت‌های ناکارا به تأمین مالی دسترسی ندارند و برای شرکت در تجارت جهانی با مشکلات روبه‌رو هستند. در تازه‌ترین گزارش، کوین تلگراف ریسرچ بررسی می‌کند که چگونه تعداد رو به افزایشی از نهادها و دولت‌ها به دنبال روشی کاراتر با فناوری بلاکچین هستند. یکی از پروژه‌های شاخص در این زمینه، شبکه XDC است.

با وجود پیشرفت فناوری در صنایع دیگر، همچنان فرآیندهای دستی بر فاینانس تجاری غلبه دارند. تا سال ۲۰۲۲ تنها حدود ۲٪ از تمامی بارنامه‌ها به صورت الکترونیکی صادر شده‌اند. بیشتر معاملات فرامرزی همچنان نیازمند ارسال پیک، فکس و امضای کاغذی هستند. این ناکارآمدی باعث شکل‌گیری شکاف تأمین مالی تجاری جهانی، با برآوردی حدود ۲.۵ تریلیون دلار شده است. این شکاف یعنی تقاضای بی‌پاسخ برای تأمین مالی توسط شرکت‌هایی که از نظر اعتباری شایسته‌اند. این موضوع توانایی آن‌ها را برای انجام سفارش‌ها، توسعه فعالیت‌ها یا حضور در زنجیره تأمین جهانی مختل می‌کند. این شکاف بیش از همه بر کسب‌وکارهای کوچک در بازارهای نوظهور اثر می‌گذارد.

موانع دیجیتالی شدن تنها فنی نیستند، بلکه جنبه حقوقی هم دارند. تا همین اواخر، بارنامه‌ها یا سفته‌های دیجیتال اعتبار حقوقی مدارک کاغذی را نداشتند. این وضعیت کم‌کم در برخی مناطق در حال تغییر است. کشورهای گروه ۷ (G7) اخیراً در حال هماهنگی با قانون نمونه آنسیترال درباره اسناد دیجیتال انتقالی (MLETR) هستند تا اسناد دیجیتال از اعتبار اجرایی برابر با نسخه‌های کاغذی برخوردار شوند. به دنبال این روند، کنسرسیومی از فعالان صنعت قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ صددرصد بارنامه‌ها را به صورت دیجیتال صادر کند. با این حال، سیاست به فناوری نیاز دارد و در اینجا شبکه‌هایی مانند XDC نقش خود را پررنگ می‌کنند.

شبکه XDC یک بلاکچین عمومی برای کاربردهای سازمانی مانند فاینانس تجاری است. معماری ترکیبی آن امکان ارتباط با سیستم‌های خصوصی را فراهم می‌کند و همزمان شفافیت عمومی لازم را هم ارائه می‌دهد. این شبکه با استاندارد ISO 20022 هم سازگار است که با استاندارد پیام‌رسانی رایج بین بانک‌های جهانی هماهنگ است. XDC هم‌اکنون در پایلوت‌هایی در آسیا، آمریکای لاتین و آفریقا استفاده می‌شود. این شبکه توانایی انجام بیش از ۲۰۰۰ تراکنش در ثانیه با کارمزدی تقریباً صفر را دارد. افزون بر این، به وسیله پروتکل LayerZero با بیش از ۱۲۵ بلاکچین دیگر قابل ارتباط است.

جهت‌گیری XDC مشخص است: هدف جایگزینی بنیادین فاینانس تجاری نیست بلکه ارتقای پشت‌صحنه آن با زیرساختی برنامه‌پذیر است. XDC روی صدور دارایی دیجیتال، خودکارسازی و دسترسی آسان‌تر به سرمایه تمرکز دارد بدون اینکه موسسات مجبور به کنار گذاشتن فرآیندهای آشنای خود شوند. پلتفرم‌هایی مانند tradefi.network به کسب‌وکارها اجازه می‌دهند اسناد سنتی تجاری نظیر فاکتورها، بارنامه یا اعتبارات اسنادی را به صورت توکن روی شبکه XDC نمایش دهند. این امر دو فایده دارد: نخست، امکان خودکارسازی و اعتبارسنجی آنی؛ دوم، ورود سرمایه غیر بانکی به بازار. ابزارهای توکنیزه شده می‌توانند به سرمایه‌گذاران جهانی فروخته شده و نقدینگی را برای SMEs که معمولاً از سوی بانک‌ها نادیده گرفته می‌شوند، فراهم کنند.

برخی از این مفاهیم قبلاً در عمل تست شده‌اند. در آمریکای لاتین، شرکت‌های کوچک از طریق فاکتورهای توکنیزه شده روی XDC تأمین مالی دریافت کردند. در آسیا نیز، یک بارنامه الکترونیکی ثبت‌شده در شبکه به عنوان وثیقه برای دریافت وام استفاده شد و زمان پرداخت را از دو هفته به کمتر از سه ساعت کاهش داد. هرچند، همچنان تردیدهایی درباره پایدار شدن بلاکچین در فاینانس تجاری وجود دارد. هماهنگی حقوقی بین حوزه‌های قضایی هنوز کامل نیست. حریم خصوصی داده‌ها، تطبیق مقررات و ارتباط با سامانه‌های قدیمی نیز هنوز چالش دارند. با این حال تلاش‌هایی مانند XDC نشان می‌دهد که تمرکز از کاربردهای صرفاً سفته‌بازانه به سمت کاربردهای هدفمند و عملی رفته است. این فناوری‌ها به جای جایگزینی کامل سیستم، به تدریج اطراف آن شکل می‌گیرند؛ به ویژه در جایی که ابزارهای موجود کارایی لازم را ندارند.