کلاهبرداری خروجی یا دخالت پلیس؟ ناپدید شدن جنجالی بازار Abacus و سرنوشت میلیون‌ها دلار

بازار سیاه Abacus ناگهان ناپدید شد؛ احتمال کلاهبرداری یا دخالت پلیس

بازار Abacus که بزرگ‌ترین بازار سیاه غربی فعال با بیت کوین بود، به طور ناگهانی و ظاهراً در یک کلاهبرداری خروجی (Exit Scam) از دسترس خارج شده است. بر اساس گزارشی که شرکت TRM Labs روز دوشنبه منتشر کرد، وب‌سایت و زیرساخت‌های این بازار، از جمله آینه قابل دسترس آن در اینترنت عادی (Clearnet)، دیگر قابل دسترسی نیستند. این موضوع باعث شده که کارشناسان TRM Labs معتقد باشند گردانندگان Abacus با خاموش کردن سرور‌ها و فرار با سرمایه کاربران، عملیات بازار را به طور کامل متوقف کرده‌اند.

TRM Labs اشاره کرد که بسته‌شدن این بازار می‌تواند ناشی از توجه نهادهای قانونی باشد، چون پس از بسته شدن بازار Archetyp — یکی از قدیمی‌ترین بازارهای دارک‌وب در اواسط ژوئن — میزان فعالیت Abacus به رکورد ماهیانه جدیدی رسید. در اواخر ژوئن، کاربران مشکلاتی در برداشت رمز ارز گزارش دادند، اما ادمین اصلی این بازار با نام مستعار “Vito” قول داد که مشکل‌ها فقط به دلیل هجوم کاربران جدید و حملات «داس» (DDoS) است. اما TRM تاکید کرد این رفتار دقیقاً همان الگوی کلاهبرداری خروجی را دارد که در بازارهای سیاه دیگر هم دیده شده است.

با وجود این اطمینان‌دهی‌ها، کاربران به سرعت شروع به خروج جمعی کردند و سپرده‌های روزانه بازار نیز در هفته‌های پایانی با سقوط روبه‌رو شد؛ مبلغ سپرده روزانه از میانگین ۲۳۰٬۰۰۰ دلار در بیشتر روزهای ژوئن، به تنها ۱۳٬۰۰۰ دلار در بازه ۲۸ ژوئن تا ۱۰ جولای کاهش یافت. Abacus تنوع گسترده‌ای از مواد مخدر غیرقانونی، داروهای روان‌گردان، داروهای بدون مجوز پزشکی و موارد دیگر را ارائه می‌داد و با کیف پول مرکزی از بیت کوین (BTC) و مونرو (XMR) پشتیبانی می‌کرد. Abacus یکی از بزرگ‌ترین بازارهای دارک‌وب بود که معاملاتش با بیت کوین انجام می‌شد.

یوروپل بازار Archetyp را در ۱۶ ژوئن بست و همین امر باعث کوچ کاربران آن به Abacus و ثبت رکورد فروش ۶٫۳ میلیون دلاری در ماه ژوئن شد. پس از تعطیلی داوطلبانه ASAP Market در ژوئیه ۲۰۲۳، حجم معاملات Abacus نسبت به ماه قبل ۲۰٪ رشد کرد. همچنین، بعد از توقیف بازار Incognito در مارس ۲۰۲۴، سهم Abacus از بازارهای غربی دارک‌وب که از بیت کوین پشتیبانی می‌کنند، به بالای ۷۰٪ رسید. به گفته TRM Labs، با سقوط هر بازار بزرگ، کاربران به نزدیک‌ترین بازار معتبر بعدی کوچ می‌کنند.

TRM Labs توضیح داد: «بازارهایی که از نظر حجم، تعداد کاربر، لیست کالاها و اعتبار به صدر اکوسیستم می‌رسند، اغلب در اولویت اقدامات پلیس قرار می‌گیرند.» طی چهار سال فعالیتش، بازار Abacus تقریباً ۱۰۰ میلیون دلار فروش بیت کوین داشت. البته TRM Labs تخمین می‌زند با توجه به حجم بالای تراکنش‌های مونرو، میزان واقعی معاملات این بازار بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون دلار باشد.

کارشناسان TRM Labs حدس می‌زنند که گردانندگان Abacus شاید دیگر انگیزه‌ای برای ادامه کار نداشته‌اند یا برای محافظت از آزادی و منافع مالی خود تصمیم گرفتند پلتفرم را ترک کنند. با توجه به توقیف Archetyp و افزایش ناگهانی کاربران، مدیران Abacus احتمالاً حفظ خود را بر سودآوری ترجیح داده‌اند. به گفته TRM Labs، در موارد مشابه، مثل بازار ASAP و Agora (که به صورت داوطلبانه تعطیل شدند)، یا Evolution (کلاهبرداری خروجی)، مدیران توانسته‌اند بدون گیر افتادن از دست پلیس فرار کنند.

در عین حال، این احتمال هم هست که پلیس به صورت مخفیانه بازار را توقیف کرده و فعلاً خبررسانی نمی‌کند تا شواهد جمع‌آوری و عاملان شناسایی شوند. با این حال، ادمین فروم «Dread» که با تیم Abacus در ارتباط نزدیک بود، نسبت به دخالت نهادهای قانونی تردید داشته است. TRM Labs افزود در برخی موارد مثل خروج بازار Nemesis، اطلاعیه رسمی پلیس ماه‌ها بعد از خاموشی بازار منتشر شده است.