آیا BitVM2 انقلاب لایه دوم بیت کوین است؟ ورود رسمی ZK-Rollups با شبکه GOAT

راه‌اندازی نسخه بتای عمومی BitVM2 توسط شبکه GOAT

شبکه GOAT به‌تازگی نسخه بتای عمومی پروژه خود را با نام BitVM2 راه‌اندازی کرد و ادعا می‌کند نخستین رول‌آپ مبتنی بر اثبات دانش صفر (Zero-Knowledge Rollup) است که مستقیماً روی شبکه بیت کوین اجرا می‌شود و می‌تواند اثبات‌های رمزنگاری را در کمتر از سه ثانیه تولید کند.

حل مشکلات قدیمی

هدف این پروژه، حل مشکلات قدیمی شبکه بیت کوین از جمله کند بودن نهایی شدن تراکنش‌ها و نبود گزینه‌های مقیاس‌پذیر برای کسب بازدهی با بیت کوین است. کوینفراست، مدیرعامل شبکه GOAT، در گفت‌وگو با دی‌کریپت گفته است: «تراکنش‌های لایه دو سریع هستند، اما اگر اثبات‌ها نیز به همان اندازه سریع نباشند تا در شبکه اصلی بیت کوین نهایی شوند، کاربردی نخواهند داشت. هرگونه تاخیر در اثبات، موجب ناکارآمدی و ریسک امنیتی خواهد شد.»

آشنایی با لایه دوم و اثبات دانش صفر

لایه دوم در بلاک‌چین، پروتکلی ثانویه است که روی شبکه‌هایی مانند بیت کوین یا اتریوم ساخته می‌شود و پردازش تراکنش‌ها را به صورت خارج از زنجیره انجام می‌دهد تا سرعت و مقیاس‌پذیری افزایش یابد، کارمزدها کاهش یابد و در عین حال امنیت و نهایی شدن تراکنش‌ها به عهده زنجیره اصلی باقی بماند. در سیستم اثبات دانش صفر، امکان تأیید صحت اطلاعاتی مانند تراکنش‌ها بدون افشای داده‌های اصلی فراهم می‌شود؛ این روش در شبکه اتریوم رایج‌تر است و در بیت کوین به‌دلیل محدودیت‌های فنی، اجرای آن چالش‌برانگیز بوده است.

جایگاه معماری شبکه GOAT و رقبا

شبکه GOAT ابتدا در سال ۲۰۲۳ کار خود را به عنوان یک پروژه تحقیقاتی دانش صفر آغاز کرد و سپس تمرکز خود را بر حل این مشکل در شبکه بیت کوین گذاشت. نسخه آزمایشی این شبکه با استفاده از سیستم توزیع‌شده گره‌های مجهز به GPU، پردازش‌ و تجمیع بلوک‌ها و اثبات‌های Groth16 را به‌طور همزمان انجام می‌دهد؛ به گفته این تیم این روش باعث از بین رفتن گلوگاه‌ها و تسریع برداشت دارایی‌ها می‌شود.

طبق توضیحات مدیرعامل GOAT، برخلاف پروژه‌های دیگری مثل BitcoinOS، StarkWare، L2 Iterative، Citrea و Build on Bitcoin که سازگاری با بیت کوین دارند اما اکثر آنها از سایدچین استفاده می‌کنند، معماری GOAT تمام تراکنش‌ها را روی لایه دوم پردازش می‌کند و در نهایت بر روی شبکه اصلی بیت کوین تسویه می‌شود. در صورت بروز اختلاف، اعتبارسنجی تراکنش‌ها بر عهده ماینرهای بیت کوین است و پل ارتباطی بدون واسطه بین لایه دوم و بیت کوین برقرار است تا هیچ شخص ثالثی کنترل دارایی کاربران را نداشته باشد.

چشم‌انداز بازدهی و امنیت در لایه دوم بیت کوین

به گفته مدیرعامل GOAT، دلیل استقبال سرمایه‌گذاران خرد و کلان از این راهکار آن است که آن‌ها مایل به کسب سود از بیت کوین خود هستند، بدون آنکه نیازی به فروش آن داشته باشند. بازدهی از طریق کارمزد تراکنش‌هایی که در لایه دوم شبکه GOAT انجام می‌شود و به صورت بیت کوین پرداخت می‌گردد، تأمین خواهد شد. کاربران می‌توانند بیت کوین خود را در نودهای توزیع‌شده Sequencer که نقش پردازش معاملات رول‌آپ را دارند استیک کنند و سهمی از کارمزدها دریافت نمایند.

سه‌لایه امنیتی برای محافظت از دارایی‌ها

مدیرعامل GOAT بیان می‌کند امنیت این شبکه بر سه پایه استوار است: اول توزیع نودهای Sequencer جهت حذف تک‌نقطه‌ای نقص فنی؛ دوم استفاده از پل ارتباطی غیرقابل اعتماد با فرآیند اعتراض خوشبینانه (Optimistic Challenge Process) جهت تشخیص و جریمه برداشت‌های غیرمعتبر و سوم استفاده از اثبات‌های دانش صفر که فقط اگر تراکنش معتبر باشد تأیید می‌شود. به گفته وی، در صورت تغییر تراکنش توسط گره مخرب، اثبات صادر نخواهد شد.

آینده و اعتماد جامعه بیت کوین

مدیرعامل شبکه GOAT به تردید جامعه بیت کوین نسبت به لایه دوم‌های جدید اذعان دارد اما معتقد است که اکنون زمان تغییر فرا رسیده و فناوری آماده اثبات است. وی BitVM2 را همان لحظه نقطه عطفی برای بیت کوین می‌داند مانند Optimism برای اتریوم. قرار است BitVM2 به صورت عمومی پیش از پایان سال در دسترس قرار بگیرد.