10 سوالی که کودکان در مورد پول می‌پرسند

بر اساس گزارش شورای ملی مدرسان مالی ، عادات مالی کودکان از سن 7 تا 9 سالگی  شکل می‌گیرد. بااین‌حال کنجکاوی آن‌ها در مورد پول و نحوه کارکرد اقتصاد بعضی‌اوقات از سنین پایین‌تر هم شروع می‌شود.

سؤالات در مورد نقش پول در زندگی ما می‌تواند حالت‌های عجیب و وحشتناکی را در چهره‌ی بعضی از پدر و مادرها ایجاد کند. گاهی اوقات این مسائل برای توضیح به آن‌ها بسیار پیچیده به نظر می‌رسند یا حتی ممکن است شما در مورد صحت جواب این مسائل مطمئن نباشید.

در اینجا 10 سؤال رایجی که کودکان در مورد مسائل مالی از شما می‌پرسند و چند ایده در مورد پاسخ دادن به این سؤالات به‌صورت یک حرفه‌ای در اینجا گردآوری‌شده است.

نکات کلیدی

• کودکان با سنین پایین‌تر که هنوز در مورد پول و ساختار آن به‌عنوان یک منبع محدود آشنا می‌شوند، بیشتر در مورد اینکه چرا نمی‌شود پول بیشتری از بانک گرفت از شما سؤال می‌پرسند.
•  زمانی که کودکان بزرگ‌تر می‌شوند و در مورد قیمت اقلام مختلف از شما سؤال می‌پرسند، والدین می‌توانند مفهوم اولیه عرضه و تقاضا را به آن‌ها یاد دهند.
• نوجوانان معمولاً برای یادگیری مفاهیم مالی پیشرفته‌تر ، مانند نحوه عملکرد سهام و روش‌های سرمایه‌گذاری آماده هستند.

10 سوالی که کودکان در مورد پول می‌پرسند؟

کودکان سنین پایین زیر 9 سال:

1. پول از طریقی وارد زندگی ما می‌شود؟

به نظر می‌رسد برای کودکان با سنین پایین‌تر ، پدر و مادر را منبع تمام‌نشدنی پول نقد می‌بینند. از جایی به بعد آن‌ها به این موضوع فکر می‌کنند که پدر و مادر این پول نقد را کجا می‌آورند.

شما می‌توانید از این سؤال به‌عنوان یک فرصت استفاده کنید و به آن‌ها توضیح دهید که شما این مبلغ مشخص پول را برای کاری که در محل کار خود انجام می‌دهید دریافت می‌کنید.

آن‌ها ممکن است برای درک مفهوم وام گرفتن هنوز کوچک باشند ، بنابراین شما می‌توانید این ایده پایه و اساسی را به آن‌ها بگویید که فقط می‌توانید به همان میزانی که در محل کار خود دریافت می‌کنید اجازه خرج کردن دارید.

این موضوع یک مفهوم حیاتی و اساسی را به آن‌ها معرفی می‌کند که پول یک منبع محدود است و به آن‌ها به درک این مسئله که رفتن شما به محل کار یک انتخاب نیست کمک کند.

2. چرا نمی‌شود به بانک رفت و پول بیشتری گرفت؟

اگر کودکان شما تابه‌حال دریافت پول توسط شما از دستگاه‌های خودپرداز را دیده باشند ، برای آن‌ها بسیار آسان و راحت است که یک ماشین جادویی را تصور کنند که هرچقدر که شما پول بخواهید تحویل دهد. البته اگر به همین سادگی بود.

این ایده که عرضه پول شما محدود است مخصوصاً برای کودکان با سن پایین‌تر لزوماً مسئله‌ی حسی نیست.

بنابراین دفعه بعدی که در بانک یا یک دستگاه خودپرداز بودید ، به این نکته اشاره‌کنید که مقدار مشخصی پول در حساب شما وجود دارد و هر بار که شما این حساب پول می‌گیرید، مقدار آن در حساب کاهش پیدا می‌کند.

قُلک پول آن‌ها می‌تواند مرجع خوبی برای اشاره باشد. اگر در حساب شما 50 هزار تومان باشد ، شما می‌توانید روزی 10 هزار تومان از حساب خود برداشت کنید اما هر بار پول کمتری در حساب بانکی شما باقی می‌ماند. در روز پنجم دیگر قُلک شما خالی است.

این موضوع را به آن‌ها توضیح دهید که برای والدین هم‌چنین چیزی صدق می‌کند. هزینه‌های مهم زیادی وجود دارد که موجودی بانکی شما را کاهش می‌دهد مانند پوشاک، مواد غذایی تا قبض‌های آب و برق. پس شما باید در خرج کردن پول دقت کنید تا حساب شما با مشکل مواجه نشود.

3. هر چیزی چه قیمتی دارد؟

اگر شما هم کودک با سن پایینی در منزل دارید که همیشه شما را برای خرید خوراکی یا اسباب‌بازی موردعلاقه خود آزار می‌دهد، این امکان وجود دارد که دلیل آن عدم داشتن تصور واضح از قیمت واقعی اقلام باشد.

بنابراین اگر اخیراً پول‌توجیبی خاصی از طرف شما دریافت کرده‌اند یا مقداری پول نقد برای تولد کادو گرفته‌اند، اجازه بدهید تا بخشی از این پول برای سفر خانوادگی بعدی همراه خود بیاورند.

به آن‌ها بگویید که می‌توانند با 100 یا 200 هزار تومان پول خود هر چیزی می‌خواهند بخرند ولی بیشتر از این مبلغ حق خرج کردن ندارند.

خیلی زود آن‌ها به این قیمت اقلام توجه می‌کنند و متوجه می‌شوند که مثلاً با 10 هزار تومان چه چیزهایی را می‌توان خریداری کرد.

آن‌ها همچنین یاد خواهد گرفت که بین آنچه نیاز دارند و چیزی که بدون آن می‌توان زندگی کرد تمایز قائل شوند.

4. چه مقدار پول داریم؟

کودکان به دلیل خانه‌های بزرگ و ویلایی دوستانشان یا سفرهای گران‌قیمت آن‌ها متوجه می‌شوند خود چه چیزی دارند و چه چیزی ندارند. این موضوع درنهایت منجر به سؤالاتی در مورد نحوه مقایسه شما با خانواده‌های دوستانشان ازنظر مسائل مالی می‌شود.

مشخصاً لازم نیست که شما هرسال مقداری مشخص از درآمد خود را به کودک خود بدهید زیرا هر عددی هم برای آن‌ها در نظر بگیری بازهم عدد بزرگی به نظر می‌رسد.

بااین‌حال بسته به موقعیت اجتماعی و اقتصادی خود ، می‌توانید از این سؤالات برای اطمینان دادن به آن‌ها و همچنین کاهش انتظارات آن‌ها برای خرید اسباب‌بازی و موارد غیرضروری دیگر استفاده کنید.

برای مثال یک خانواده طبقه متوسط می‌تواند این موضوع را اشاره کند که نسبت به بقیه خانواده در منطقه زندگی خود حقوق معمولی دریافت می‌کند.

این مقدار برای خرید چیزهای مهم و اساسی کفایت می‌کند اما این عدد به آن اندازه‌ای نیست که بتواند هزینه هر خواسته‌ای که به ذهن کودک شما خطور می‌کند را تأمین کند.

کودکان سنین 10 تا 12 سال

5. چرا چیزهای مختلف هزینه‌های مخصوص به خود را دارد؟

بچه‌ها ممکن است متوجه شوند که یک بسته خودکار حدود 20 هزار تومان قیمت داشته اما یک تلویزیون 4K حدود 20 میلیون برای شما تمام می‌شود. پس دقیقاً چه فردی این قیمت‌ها را تعیین می‌کند؟

برای از بین بُردن تمامی این ابهام‌ها باید مفهوم و اصول اولیه عرضه و تقاضا را توضیح داد. شما می‌توانید از بازی‌های ویدئویی به‌عنوان‌مثال استفاده کنید.

از فرزند خود بپرسید که چرا آخرین نسخه بازی پرطرفدار کنسول ایکس باکس حدود 600 هزار تومان است درحالی‌که آخرین نسخه این بازی پارسال حدود 400 هزار تومان بود. او جواب خواهد داد که احتمالاً کاربران این بازی از نسخه جدیدتر استقبال بیشتری داشته‌اند.

شرکت‌هایی که این بازی‌ها را می‌فروشند و به دنبال سود بیشتر هستند، این موضوع را به‌خوبی می‌دانند که باید برای نسخه جدید بازی پول بیشتری درخواست کنند. اینجاست که مفهوم تقاضا به‌خوبی دیده می‌شود.

به همین ترتیب مقدار یک کالای خاص که در دسترس است – یعنی عرضه- ارتباط زیادی با میزان هزینه پرداختی شما دارد.

اگر شما آخرین نسخه یک بازی ویدئویی محبوب را از فروشگاه خریداری کرده‌اید ، احتمالاً می‌توانید این بازی را باقیمت بالاتر در بازار به فروش برسانید. عرضه محدود قیمت‌ها را افزایش می‌دهد و عرضه گسترده اثر معکوس در این زمینه دارد.

پس داستان یک بسته خودکار 20 هزارتومانی و تلویزیون گران‌قیمت چه می‌شود؟

در حال حاضر هزاران بسته خودکار از برندهای مختلف در بازار به فروش می‌رسد و مردم تمایلی ندارند تا بیش از 20 هزار تومان برای یک بسته خودکار هزینه کنند.

هزینه ساخت یک تلویزیون به‌مراتب بالاتر است و به همین علت تعداد محدودتری از این جنس در بازار وجود دارد و خریداران حاضرند تا هزینه‌های بیشتری برای محصولات خوب بپردازند.

6. چرا بعضی از شغل‌ها درآمد بیشتری دارند؟

همان‌طور که قانون عرضه و تقاضا روی قیمت تمام‌شده تمام اجناس و کالاها مانند یک ماشین یا یک شیرینی تأثیر دارد ، این قانون همچنین روی میزان تمایل شرکت‌ها برای عدد پرداختی به کارکنان هم تأثیر بسزایی می‌گذارد.

کار در یک زمینه پر تقاضا باعث می‌شود تا احتمال عدد پرداختی هم بالاتر برود و همین‌طور این موضوع در فعالیت درزمینهٔ کم‌عرضه هم صادق است.

 به همین دلیل بوده که یک پزشکی که سال‌های زیادی را وقف یادگیری و آموزش کرده است عدد دریافتی به‌مراتب بالاتری نسبت به شغل‌های دیگر دارد. در طرح‌های کلان افراد محدود و کمی وجود دارند که بتوانند این کار را انجام دهند.

یک مدیر میان رده سیستم‌های اطلاعاتی که باید هم دانش فنی و هم مهارت‌های نظارتی داشته باشند عدد مناسبی دریافت می‌کند. این مشاغل تقاضای بالایی دارند و هر فردی نمی‌تواند این کار باکیفیت بالا انجام دهد به همین علت شرکت‌های برای جذب نیروهای جدید حقوق مناسبی پرداخت می‌کنند.

در مورد صندوقدارها چطور؟ خیلی از کسب‌وکارها به تعدادی زیادی از آن‌ها نیاز دارند. بااین‌حال افراد بسیار زیادی برای انجام این کار واجد شرایط هستند بنابراین می‌توان گفت که عرضه (به طور نسبی) زیاد است.

این شغل نیازمند مهارت‌های پیچیده ریاضی یا تجربه زیاد نیست ، به همین علت فروشگاه‌ها مجبور نیستند که برای جذب نیروی جدید حقوق‌های زیادی پیشنهاد کنند. بنابراین شاید تعجبی نداشته باشد که صندوقدارها حقوق معمولی دریافت کنند.

7. بانک چطور درآمدزایی می‌کنند؟

شاید این مسئله به توضیحات پیچیده‌ای نیاز داشته باشد به همین خاطر برای توضیح این موضوع به کودکان با سنین پایین‌تر بهتر است که خیلی ساده به مسئله پرداخت.

توضیح دهید که بانک‌ها پولی که مشتریان در حساب خود قرار می‌دهند را نگه می‌دارند اما مقداری از این پول را برای ارائه وام خرید خانه ، خرید ماشین یا راه‌اندازی یک کسب‌وکار به دیگر مشتریان عرضه می‌کنند.

 زمانی که افراد آن وام‌ها تسویه می‌کنند، باید مبلغ بالاتری از عددی که دریافت کرده‌اند بازگردانند که به آن بهره می‌گویند. واقعیت ماجرا کمی پیچیده‌تر است.

حتی بانک‌های کوچک هم با دریافت کارمزد از هر چیزی مثل باز کردن حساب‌های جاری یا تراکنش‌های مختلف کسب درآمد می‌کنند.

بهتر است که جواب خود را مناسب سن و سطح دانش فرزند خود انتخاب کنید.

نوجوانان ( سن 13 تا 19 سال)

8. سهام به چه شکلی کار می‌کند؟

تا زمانی که فرزندان شما به راهنمایی یا دبیرستان برسند، احتمالاً در مورد سهام یک شرکت خاص شنیده‌اند که یا ازنظر قیمت سر به فلک کشیده یا پس از یک افزایش عجیب‌وغریب سقوط کرده و به ضرر دهی رسیده است.

بااین‌حال امکان دارد که سؤالاتی مانند سهام چیست یا چگونه می‌توان سرمایه‌گذاری کرد در ذهن فرزندان شما مبهم باقی بماند.

ساده‌ترین پاسخ به این سؤالات این است که شرکت‌ها سهام مالکیت خود را به مردم عادی و به برخی از مؤسسات می‌فروشند تا درآمدزایی داشته باشند. برای ساده‌سازی این موضوع بگویید که مثلاً یک شرکت مالکیت خود را به 100 قطعه یا سهام تقسیم می‌کند. هر سهامی که شما خریداری می‌کنید ، به‌اندازه یک‌صدم دارایی و سود کسب‌وکار را ارائه می‌کند.

زمانی که یک شرکت پول بیشتری به دست می‌آورد یا به نظر می‌رسد که در حال درآمدزایی است، سهام مالکیت برای افراد جذاب‌تر می‌شود. طبیعتاً قیمت این سهم‌ها هم بالاتر می‌رود.

تاریخ این موضوع را ثابت کرده است که اگر سهام به‌اندازه کافی از شرکت‌های مختلف خریداری کنید- حالا این سهام می‌تواند از صنایع مختلف یا شرکت‌های خاص باشد- معمولاً در درازمدت شما از خیلی از افراد جلوتر خواهید بود.

البته توضیح این نکته هم مهم است که قیمت سهام می‌تواند حرکت منفی هم داشته باشد. درواقع اگر علاقه و توجه زیادی روی شرکت موردنظر وجود داشته باشد ، میزان نوسانات سهم‌ها بیشتر خواهد بود.

یکی از بهترین روش‌ها برای آموزش ریسک‌های احتمالی و همچنین پاداش‌های یک سهام، استفاده از رویکرد عملی است.

برای مثال شما و فرزندتان می‌توانید یکی از برنامه‌های شبیه‌ساز خرید سهام را نصب کنید و با استفاده از حساب دمو سهام شرکت‌های واقعی را بخرید. از فرزند خود بخواهید که یک یا دو شرکت را که می‌شناسد مانند اپل یا تسلا را انتخاب کند و سعی کند قیمت سهام و همچنین روند تغییر جهت آن‌ها را در طول زمان تحلیل کند.

این موضوع وقتی‌که به‌طور واقعی سرمایه‌گذاری کنند به آن‌ها کمک می‌کند تا ایده بهتری ازآنچه در حال اتفاق است داشته باشند.

9. با چه مقدار پول می‌توان زندگی کرد؟

زمانی که کودکان به سنین بزرگ‌سالی نزدیک می‌شوند، معمولاً در مورد هزینه‌ها کنجکاوی بیشتری نشان می‌دهند. به‌طورکلی تصور بهتری از میزان پول لازم برای پرواز از قفس می‌توانند داشته باشند.

هزینه‌های زندگی و سایر ملزومات بر اساس محل زندگی شما قطعاً متفاوت خواهد بود، بنابراین ممکن است شما مجبور شوید تا مبلغ نهایی برای هزینه زندگی را بر اساس محل زندگی خود تعیین کنید.

قطعاً تمام اعداد و ارقام می‌توانند ترسناک باشند ولی شکی نیست که تصور مناسب می‌تواند در آن‌ها انگیزه لازم را ایجاد کند تا یک حرفه با درآمد مناسب داشته باشند.

10. چه چیزی باعث تورم می‌شود؟

قطعاً در ماه‌های اخیر همه افراد بزرگ‌سال فشار قیمت‌های بالاتر بنزین و خریدهای مواد غذایی را احساس کرده باشند، اما حتی نوجوانان هم اسم لولوخورخوره‌ای به نام تورم را شنیده‌اند. حالا تورم و معنای آن چیست؟

به معنای ساده، تورم یعنی اینکه ما برای مجموع کل کالاها و خدماتی که خریداری می‌کنیم، هزینه بالاتری می‌پردازیم. اساساً وقتی اقتصاد در حال رشد است، مقداری هم تورم وجود دارد.

بااین‌حال زمانی که تقاضا برای کالاها و خدمات خاص سریع‌تر از افزایش تولید بیشتر باشد، نرخ تورم می‌تواند افزایش یابد و این موضوع در دوران همه‌گیری کووید-19 به‌وضوح دیده شد.

این موضوع همچنین وقتی‌که شرکت‌ها با افزایش هزینه‌های خود مواجه می‌شود اتفاق می‌افتد و آن‌ها این هزینه‌ها را به مشتریان خود منتقل می‌کنند.

به‌عنوان‌مثال، یک شرکت ساختمانی ممکن است به دلیل آتش‌سوزی‌های پی‌درپی در جنگل ، در نگهداری الوار با مشکلاتی مواجه شود و همین مسئله منجر به افزایش قیمت خانه‌های جدید می‌شود.

همین‌طور وقتی خشک‌سالی رخ می‌دهد می‌تواند عرضه انگور را کاهش دهد و فروشگاه‌های مواد غذایی و همچنین مصرف‌کنندگان مجبور به پرداخت هزینه‌های بیشتری برای خریده میوه می‌شوند.

این مسئله می‌تواند منجر به یک فشار کوتاه‌مدت شود ، زیرا شما برای چیزهایی که می‌خرید هزینه بیشتری می‌پردازید اما در درازمدت تورم ارزش پول نقد شما را به‌راحتی از بین می‌برد.

برای مثال اگر تورم به‌طور متوسط 6 درصد در سال باشد، 10 هزار تومان شما پنج سال بعد تنها 2500 تومان ارزش دارد.

چه چیزی روی قیمت اقلام خاص تأثیر دارد؟

در یک اقتصاد مبتنی بر بازار، قانون عرضه و تقاضا تعیین‌کننده قیمت است. زمانی که تقاضا از سوی مصرف‌کنندگان (یا مشاغل) افزایش پیدا می‌کند، تأمین‌کنندگان می‌توانند از پرداخت هزینه بیشتر برای تولید دوری کنند. به همین ترتیب ، اگر عرضه یک کالای معین محدود باشد، احتمالاً قیمت آن بالاتر خواهد بود و عکس این موضوع هم امکان‌پذیر است.

بانک‌ها به چه صورتی درآمدزایی می‌کنند؟

بانک‌ها ممکن است در فعالیت‌های مختلفی که بتواند به درآمدزایی کمک کند شرکت کنند. بااین‌حال راه اصلی کسب درآمد بیشتر بانک‌ها از طریق وام دادن به مشتریان و دریافت وام به همراه سود آن است. با دریافت نرخ سود بالاتر از پرداختی‌ها به مشتریان می‌پردازند، می‌توانند سود قابل‌توجهی دریافت کنند.

سهام چیست؟

سهام صرفاً یک سهم از مالکیت در یک تجارت است. میزان مالکیت شما متناسب با تعداد سهامی است که شرکت فروخته و هم مقدار سهامی بوده که شما خریداری کرده‌اید.

زمانی که انتظار می‌رود شرکت‌ها در آینده سود بیشتری تولید کنند، ارزش آن سهام هم در بازار آزاد افزایش پیدا می‌کند و برای سرمایه‌گذارانی که این سهم‌ها را می‌فروشند سود بیشتری ایجاد می‌کند. عکس این موضوع هم امکان رخ دادن دارد.

جمع‌بندی

طولی نمی‌کشد که کودکان نسبت به پول و نقش مهم آن در زندگی خود و شما کنجکاوی پیدا کنند. داشتن پاسخ مناسب و خوب به سؤالات آن‌ها باعث می‌شود تا درک خوبی از مسائل مالی داشته باشند و عادات خوب مالی را در سنین پایین یاد بگیرند.

منبع : Investpedia