حباب سکه چیست ؟
توجه به حباب سکه، اولین نکته ای است که در زمان سرمایه گذاری و خرید سکه به شما توصیه می‌شود. سکه یکی از گزینه‌های پرطرفدار برای سرمایه گذاری محسوب می‌شود. در شرایط تورمی و بحران‌های اقتصادی، سکه در برابر کاهش قدرت خرید و ارزش پول، مقاومت کرده و نه تنها ارزش خود را حفظ بلکه توانسته از تورم پیشی گیرد. به همین دلیل از دارایی‌های جذاب برای افزودن به سبد سرمایه گذاری است.
در شرایطی که هر روز شاهد تغییر قیمت این دارایی پرطرفدار هستیم، آیا خرید سکه به هر قیمتی می‌تواند سرمایه گذاری صحیحی باشد؟ حباب سکه چیست و برای سرمایه گذاری سودآور در چه قیمتی باید اقدام به خرید سکه کنیم و در چه قیمتی باید آن را بفروشیم؟ این‌ها از جمله سوالاتی است که احتمالا در زمان خرید سکه در ذهن خود مرور می‌کنید.
حباب سکه چیست
حباب سکه زمانی ایجاد می‌شود که بین ارزش ذاتی سکه و قیمت معاملاتی آن تفاوت وجود داشته باشد. با توجه به این که این اختلاف قیمت ناپایدار و موقتی است و می‌تواند به سرعت از بین برود از اصطلاح حباب استفاده می‌شود.
قیمت معاملاتی سکه، بر اساس قیمت عرضه و قیمت تقاضا تعیین می‌شود. قیمت عرضه، قیمتی که در ان عرضه کننده حاضر به فروش دارایی خود است و قیمت تقاضا، قیمتی است که در ان خریدار تمایل به خرید دارایی دارد.
برهم خوردن تعادل بین قیمت معاملاتی و ارزش ذاتی، باعث از بین رفتن تعادل قیمت در بازار شده و حباب قیمت ایجاد می‌شود. تفاوت قیمت معاملاتی و ارزش ذاتی همیشه در دو جهت وجود دارد و به ایجاد حباب مثبت و منفی منجر می‌شود.
حباب مثبت در قیمت سکه زمانی ایجاد می‌شود که ارزش معاملاتی سکه از ارزش ذاتی آن بیشتر است و حباب منفی مربوط به زمانی است که قیمت معاملاتی سکه از ارزش ذاتی آن کمتر باشد.
عوامل موثر در شکل گیری حباب سکه
زمانی که تعادل بین عرضه و تقاضا در بازار از بین می‌رود، بستر برای شکل گیری حباب سکه فراهم می‌شود. عوامل متعددی باعث بروز حباب، چه در جهت مثبت و چه در جهت منفی، می‌شود.
- افزایش و کاهش سرمایه و تغییر سطح نقدینگی در بازار بر شکل گیری حباب سکه موثر است. افزایش نقدینگی در بازار، تقاضا برای سکه را افزایش می‌دهد. با بر هم خوردن تعادل عرضه و تقاضا قیمت سکه افزایش می‌یابد و به ایجاد حباب مثبت منجر می‌شود. بر عکس اگر بازار به دلایل مختلف با کاهش نقدینگی و خروج سرمایه مواجهه شود، تقاضا برای سکه کاهش و در نتیجه قیمت نیز کاهش می‌یابد و حباب منفی ایجاد می‌شود.
- کمیاب شدن یا مازار عرضه در بازار نیز از دیگر عوامل تاثیر گذار بر ایجاد حباب سکه است. بانک مرکزی هر سال تعداد محدودی سکه را ضرب و به بازار عرضه می‌کند. به این ترتیب در زمان افزایش عرضه سکه ممکن است بازار برای مدتی با کاهش قیمت سکه همراه باشد و حباب منفی ایجاد شود. اما در بازه زمانی دیگر که تعداد کمی سکه در گردش است، برای سکه‌های محدود مازاد تقاضا وجود داشته و به افزایش قیمت و در نتیجه ایجاد حباب مثبت منجر شود.
- رفتار هیجانی و احساساتی سرمایه گذاران نیز می‌تواند در شکل گیری حباب مثبت و منفی سکه موثر باشد. اگر خریداران احتمال افزایش قیمت سکه را پیش بینی کنند، علی رغم قیمت بالای سکه به امید این افزایش قیمت شروع به خرید سکه می‌کنند و موجی از خریداران به سمت بازار سکه سرازیر می‌شود . این موضوع تقاضا برای سکه و قیمت را افزایش می‌دهد. به این ترتیب حباب مثبت در بازار ایجاد می‌شود. برعکس اگر احتمال کاهش قیمت پیش بینی شود، با خروج گروه عظیمی از خریداران، تقاضا برای سکه کاهش یافته و به کاهش قیمت و در نتیجه ایجاد حباب منفی منجر می‌شود.
- نوسانات نرخ ارز نیز می‌تواند بر ایجاد حباب قیمت سکه تاثیر گذار باشد. تغییرات نرخ ارز، باعث تغییر قیمت سکه و در نتیجه ایجاد حباب می‌شود.
محاسبه حباب سکه
میزان حباب در انواع سکه با وزن‌های مختلف، متفاوت است. به علاوه اگر تقاضا برای یک نوع سکه افزایش یابد میزان حباب قیمت نیز بیشتر خواهد بود. به همین دلیل زمان خرید سکه برای کنترل ریسک سرمایه گذاری، لازم است میزان حباب قیمت سکه را بررسی کنید.
در محاسبه حباب سکه، قیمت اونس جهانی طلا، نرخ دلار، وزن سکه و حق ضرب، دخالت دارند. به این ترتیب برای محاسبه حباب سکه باید حاصلضرب قیمت اونس جهانی طلا و نرخ دلار و 0.9 و وزن سکه، تقسیم بر 31.1 به اضافه حق ضرب، را از قیمت روز سکه کسر کنیم.
[[(قیمت اونس جهانی طلا* نرخ دلار * 0.9 * وزن سکه)/ 31.1] + حق ضرب ] - قیمت روز سکه
به عنوان مثال اگر قصد خرید ربع سکه با قیمت 11.550.000 تومان را داشته باشید. با فرض اینکه حق ضرب 5000 تومان، قیمت اونس جهانی طلا 2018 و قیمت دلار 56000 تومان باشد، حباب سکه برابر است با:
(((2018*56000*0.9*2.033)/31.1)+5000)-11550000=4901423 تومان
کدام سکه حباب کمتری دارد؟
برای کاهش ریسک سرمایه گذاری در سکه لازم است قبل از خرید، به میزان حباب آن توجه کنید. هنگامی که قیمت معاملاتی به ارزش ذاتی سکه نزدیکتر باشد، زمان مناسب تری برای ورود به سرمایه گذاری است زیرا ریسک نوسان ناگهانی قیمت در سطح پایینی قرار دارد. در بازار سکه، سکه‌های گرمی و ربع سکه به دلیل وزن کمتر و قیمت پایین تر، طرفداران بیشتری دارند. به دلیل تقاضای بالاتر این نوع سکه‌ها، حباب قیمتی بیشتری نیز در آنها دیده می‌شود. زمانی که حباب سکه زیر 10 درصد قرار دارد، زمانی مناسب برای خرید است. زیرا در این حالت ریسک سرمایه گذاری در کمترین میزان قرار دارد.
سخن پایانی
حباب سکه زمانی ایجاد می‌شود که عرضه و تقاضا در بازار از حالت تعادل خارج شده و ارزش معاملاتی سکه از ارزش ذاتی ان فاصله می‌گیرد. اگر ارزش معاملاتی سکه بیشتر از ارزش ذاتی شود، حباب مثبت و اگر کمتر از ارزش ذاتی باشد، حباب منفی در بازار ایجاد می‌شود. تفاوت ارزش ذاتی و معاملاتی، ناپایدار بوده و به سرعت تغییر می‌کند از این رو برای کاهش ریسک سرمایه گذاری لازم است قبل از خرید سکه، از میزان حباب قیمت آگاه شوید. عوامل بسیاری، از جمله تغییرات نقدینگی و سرمایه در بازار، نرخ ارز، تغییر در میزان عرضه سکه در بازار، می‌تواند باعث از بین رفتن تعادل عرضه و تقاضا و در نتیجه ایجاد حباب سکه شود.
سوالات متداول
