بلاک چین چیست؟ | یک فناوری نویدبخش و انقلابی
بلاک چین یک تکنولوژی نوین در حوزه فناوری اطلاعات است که فضای متفاوتی برای کسب و کارهای اینترنتی، سیستم نقل و انتقالات مالی و دیگر حوزه‌ها ایجاد کرده است. بیت کوین اولین پیاده‌سازی عملیاتی این تکنولوژی بود ولی اکنون مورد استفاده بسیاری از صنایع دیگر قرار گرفته است. حوزه استفاده از این فناوری بسیار گسترده است. در ادامه قصد داریم تا بلاک چین را به زبان ساده تعریف کرده و همه چیز را درباره بلاک چین بررسی کنیم. پس برای شناخت این فناوری انقلابی با ما همراه باشید.
مفهوم بلاک چین
بلاک چین به زبان ساده یک فناوری نوین در زمینه انتقال و ذخیره دادهها است که از طریق ترکیبی از رمزنگاری و شبکه‌های توزیعی قابلیت اطمینان بسیار بالایی را برای انتقال و ذخیره دادهها فراهم میکند. در این فناوری دادهها به صورت بلوکهایی ذخیره میشوند که هر بلوک دارای یک کد یکتا است که به کد بلوک‌های قبلی اشاره میکند. علاوه بر این هر بلوک شامل اطلاعات تراکنشها نیز است که در شبکه به صورت عمومی قابل مشاهده است. بنابراین امکان تغییر یک بلوک، از بین بردن آن و یا تزریق داده جعلی و اضافی به بلاک چین بسیار کمرنگ است.
بلاک چین به طور اساسی یک دفتر ثبت اطلاعات است که توسط اعضای شبکه ایجاد میشود. این فناوری نوین کاربردهای شگفت انگیزی دارد. زنجیره بلوکی تا به امروز بیشترین کاربرد خود را در زمینه پول الکترونیک یا ارزهای دیجیتال داشته است. اما این به این معنی نیست که کاربردهای خارق العاده دیگری برای آن وجود ندارد. در حال حاضر، بلاک چین به عنوان ابزاری برای تراکنشهای بین المللی و انتقال دادهها در بسیاری از صنایع مختلف به صورت عمده استفاده میشود.
بلاک چین را میتوان بستری امن برای اکثر معاملات مالی و تجاری به صورت آنلاین برشمرد که نیاز به واسطه و شخص امین را از بین برده است. در واقع این پایگاه داده متمرکز نیست و اطلاعات را در سرورهای مختلفی در سراسر جهان ذخیره میکند.
تاریخچه بلاک چین
تاریخچه بلاک چین به سال 2008 با وایت پپر ارز دیجیتال بیت‌کوین توسط شخص یا گروهی با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو آغاز شده است. ارزهای دیجیتال نوع جدیدی از پول هستند که بر بستر بلاک چین کار می‌کنند و به‌شکل غیرمتمرکز و همتابه‌همتا بدون نیاز به واسطه در بین افراد جابه‌جا میشوند. بیت کوین اولین ارز دیجیتال دنیا است که نام آن همیشه با بلاک چین همراه است. هدف ساتوشی ناکاموتو، خالق بیت کوین این بود که یک سیستم مالی غیرمتمرکز ایجاد کند که تراکنشهای آن کاملا دیجیتالی و شفاف باشند. با این حال مفهوم بلوک چین به گونه‌ای که امروزه شناخته میشود، در طول سالیان بعدی توسعه یافت و به صورت یک شبکه توزیعی پیشرفته برای انتقال دادهها شناخته شد.
عملکرد بلاک چین
یکی از ویژگی‌های مهم بلاک چین این است که هر بلوک برای تایید تراکنش‌هایش به ماینرهایی سپرده میشود که برای انجام این کار، از قدرت پردازش کامپیوتری خود استفاده می‌کنند. ماینرها باید مجموعه‌ای از تراکنشها را به عنوان یک بلوک جدید ایجاد کنند و سپس محاسبات رمزنگاری را انجام دهند تا به یک نتیجه برسند. این نتیجه شامل یک مقدار هش است که با بلوک قبلی ارتباط دارد و به عنوان تأیید بلوک بعدی استفاده میشود.
ساختار و معماری بلاک چین
بلاک چین یک دفتر کل دیجیتال توزیع شده است که تراکنشهای طرفین در شبکه را به روشی تغییرناپذیر ذخیره می کند. ساختار بلاک چین از زنجیرهای از بلوکها تشکیل شده است. در ادامه به دو بخش عمده ساختار و کاربرد بلاک چین اشاره خواهیم کرد.
در بیت کوین هر بلوک دارای دو بخش است. هدر بلوک و تراکنش. هدر بلوک از اطلاعات زیر تشکیل شده است:
- هش بلوک قبلی
- نسخه
- مهر زمانی
- هدف دشواری
- Nonce
- ریشه درخت مرکل.
با گنجاندن هش بلوک قبلی هر بلوک از نظر ریاضی به بلوک قبلی متصل شده که این اتصال تغییر داده را در زنجیره غیرممکن میکند. تغییر در یک بلوک نیازمند تغییر در بلوک‌های قبلی نیز هست که منجر به ایجاد خدشه در اتصال بلوکها میشود. بخش دوم هر بلوک شامل مجموعه تراکنشهای تایید شده به صورت جداگانه است.
کاربرد بلاک چین
بلاک چین در حال حاضر در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد. در زیر به برخی از کاربردهای این فناوری اشاره میشود:
_ پول الکترونیکی: بیت‌کوین به عنوان اولین ارز دیجیتالی که بر اساس بلاک چین ساخته شده است، هنوز هم به عنوان یکی از جذابترین‌های حوزه مالی بلاک چین محسوب میشود. بلاک چین برای حفظ امنیت و اعتماد در تراکنشهای الکترونیکی حرفی برای گفتن دارد. این فناوری امکان تقلب را به حداقل می‌رساند و تمام تراکنشهای مالی را به صورت الکترونیکی و شفاف و با قابلیت اطمینان بالا ثبت کرده و احتمال هر گونه تقلب یا خطا را کاهش می‌دهد.
_ امنیت و حفاظت از دادهها: برخی شرکت‌ها برای حفاظت از داده‌های خود از بلاک چین استفاده می‌کنند. بلاک چین به دلیل اینکه دادهها در آن به صورت رمز شده هستند، نفوذ برای دسترسی به اطلاعات را بی فایده می‌سازد. به این ترتیب داده‌های حساس سازمان در امنیت نگهداری خواهند شد.
_ شناسایی و مالکیت اجناس: بلاک چین در برخی شرکت‌ها برای شناسایی و تمایز بین اجناس مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش به شرکت‌ها کمک میکند تا از تقلب یا کم فروشی در محصولات خود جلوگیری کنند. علاوه بر این در صنعت املاک و مستغلات برای سهولت انجام تراکنشهای خرید و فروش، اگر یک دارایی را با استفاده از بلاک چین خریداری کنید، مالکیت آن دارایی به صورت شفاف و قابل اطمینان به شما واگذار میشود.
_ محافظت از هویت: بلاک چین به کمک داده‌های شناسایی به شما اجازه می‌دهد تا هویت خود را بدون عدم امنیت و خطراتی که معمولا در این زمینه وجود دارد پنهان کنید و در عین حال تراکنش مورد نظر خود را به ثبت برسانید. به این ترتیب برای بسیاری از دولتها که با مسائل تحریمی مواجه هستند و یا افرادی که ممنوعیت انجام تراکنش دارند، استفاده از بلاک چین و ارز دیجیتال گزینه طلایی محسوب میشود.
بستر بلاک چین
بستر بلاک چین یکی از فناوری‌های پیشرفته و نوین در حوزه تکنولوژی است که مبتنی بر انتقال و ثبت اطلاعات می‌باشد. بستر بلاک چین به عنوان یک پروتکل امنیتی و حسابداری، از شبکه گسترده‌ای از رایانه‌ها و سرورها برای ذخیره اطلاعات استفاده میکند که قادر است به صورت فوری تایید اطلاعات پرداخت و انتقال ارز را انجام دهد.
ویژگی‌های بلاک چین
بلاک چین سیستم انتقال اطلاعات است که به شکل شفاف و کاملا ایمن تمام تراکنشها را ثبت میکند. بلاک چین زنجیرهای به هم پیوسته از بلاک‌هایی شامل داده و اطلاعات است.
این شبکه گسترده امروزه کاربرد بسیاری دارد. هر چیز که دارای ارزش باشد، از دارایی‌های بزرگ مثل: خانه، اتومبیل، پول، زمین تا حق ثبت اختراع، علامت تجاری و ... می توانند در شبکه گسترده بلاک چین ردیابی و یا معامله شوند. معامله تحت شبکه بلاک چین خطرات و هزینه‌های مربوطه را کاهش می‌دهد.
به طور کلی ویژگی بلاک چین بر سه اصل متکی است:
- شفافیت: سیستمی که شفاف باشد همه کاربران را قادر می سازد تا تراکنشهای انجام شده را مشاهده کنند.
- غیرمتمرکزی: از آنجایی که فناوری بلاک چین متکی به شبکه است، توسط هیچ نهاد یا سازمانی کنترل نمی‌شود. اما دسترسی بین همه کاربران به اشتراک گذاشته میشود.
- امنیت: دادهها رمزگذاری شده و در بلوک‌های مختلف گروه بندی میشوند و برای اعتبارسنجی توسط گره ارسال میشوند. رمزنگاری جعل دادهها را غیرممکن می کند. همه تراکنشها در تمام سرورهای در حال کار شبکه ثبت میشوند. تغییر زنجیره بلاک بدون مجوز از همه رایانه‌ها ممکن نیست.
بلاک چین یک فناوری توانمند‌ساز است که فضای کسب و کار را به سرعت تغییر خواهد داد. شفافیت و امنیت دادهها، تغییر ناپذیری و امکان ردیابی، بستر مناسب برای مقابله با جعل و تقلب، از جمله خصوصیاتی است که بلاک چین می‌تواند با تکیه بر انها مدل‌های کسب و کار را دگرگون نماید.
تعریف نودها در بلاک چین
در بلاک چین نود یا گره دستگاه یا سیستمی است که اطلاعات بلاک چین را نگهداری میکند و در تایید آنها به صورت توزیع شده در شبکه عمل میکند. هر نود یک قسمت از شبکه بلاک چین را تشکیل می‌دهد و یک آرشیو از اطلاعات بلاک‌های بلاک چین است. این اطلاعات شامل زمان، مقدار و آدرس تراکنشها و هش بلاک‌های قبلی است.
نودها در بلاک چین به صورت توزیع شده در سراسر شبکه قرار دارند تا هیچ فرد یا نهادی یا حتی هیچ گره تنهایی نتواند به تنهایی کنترل شبکه را به دست بگیرد. هیچ نودی نمی‌تواند تصمیماتی در مورد اضافه کردن یا حذف بلاک‌ها بگیرد که این شبکه را بسیار پایدار و امن می‌سازد.
نودها در بلاک چین به طور خودکار و به عنوان پایه‌ای برای شبکه بلاک چین عمل می‌کنند. هر نود با استفاده از نرم افزارها ارتباط خود را با سایر نودهای شبکه برقرار میکند تا تراکنشها را به صورت توزیعی تأیید کند. نودها به عنوان منبعی برای استخراج بلوکها نیز عمل می‌کنند که در این صورت پاداش دریافت می‌کنند.
بنابراین میتوان ادعا کرد که نود یا گره یک عضو کلیدی در بلاک چین است که مسئول تایید تراکنشها و اضافه کردن آنها به بلاک چین است. به دلیل این که بلاک چین یک سیستم توزیع شده است، هر گره مستقل از گره‌های دیگر عمل میکند و سیستمی هماهنگی گره‌ها و ارتباطات را ایجاد میکند.
انواع بلاک چین
بلاک چین یک تکنولوژی نوین است که در سال‌های اخیر در حال توسعه بوده است. در ادامه این مقاله با انواع بلاک چین آشنا خواهیم شد. بلاک چین از دو نوع اصلی تشکیل شده است. بلاک چین عمومی و بلاک چین خصوصی. هر کدام از این انواع خصوصیات و قابلیتهای خود را دارا هستند.
بلاک چین عمومی:
یک سیستم داخلی که توسط جمعیتی از سراسر جهان به هم متصل شده است. هر کدام از شخصیت های این بلاک چین به صورت توزیع شده به سیستم اضافه شده و برای تایید تراکنشها از قدرت خود استفاده می‌کنند. به این ترتیب معاملات به صورت یک سیستم متمرکز نیست. به همین دلیل نیز در صورت بروز اشکال در سرور اصلی داده‌های بلاک چین از دست نخواهند رفت. این نوع بلاک چین عمدتا برای انتقال پول استفاده می شود.
بلاک چین خصوصی:
این نوع بلاک چین برای شرکت یا سازمان طراحی شده و تنها برای اعضای خاص شرکت قابلیت دسترسی دارد. این بلاک چین به صورت خصوصی روی یک سرور مستقل نصب میشود. به این ترتیب داده معاملات بین اعضای شرکت تایید و تکثیر میشود. این نوع بلاک چین امکانات حفاظت از اطلاعات را در اختیار سازمان یا شرکت می‌گذارد.
انواع دیگر بلاک چین:
برای هر صنعت و هر کاربرد خاصی بلاک چین‌های مختلف طراحی شده است. بلاک چین هایبرید یک نسخه ترکیبی از بلاک چین عمومی و خصوصی است که بخشی از داده ها در آن به صورت عمومی در دسترس قرار دارد و بخش دیگر به عنوان بلاک چین خصوصی برای کاربردهای شرکتی استفاده میشود. از کاربردهای این نوع از بلاک چین میتوان به حوزه مدیریت زنجیره تأمین و ارتباطات داخلی شرکت اشاره کرد. با استفاده از این بلاک چینها کاربران به صورت امن و بدون واسطه، معاملات خود را انجام می دهند و از امنیت بالا و هزینه کمتر بهره می‌برند.
محدودیت‌های بلاک چین
بلاک چین به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین فناوری‌های دنیا، چالش‌های فراوانی را به همراه دارد. بلاک چین یکی از راه حل‌های امنیتی برای انتقال اطلاعات و تراکنشها در فضای دیجیتال است. اما هنوز هم هیچ چیز در دنیای دیجیتال امنیت کامل ندارد. بلاک چین نیز از جمله فناوری‌هایی است که ممکن است از حملات هک آسیب ببیند. در ادامه برخی از عمده مشکلات بلاک چین را به طور مختصر بررسی خواهیم کرد.
مشکلات امنیتی بلاک چین
بلاک چین شامل بخش‌های مختلفی که حاوی اطلاعات مهمی هستند بوده و به دلیل اهمیت این اطلاعات، امنیت بحث اصلی این بستر است. اگر این اطلاعات به دست افرادی برسد که از آنها سو استفاده کنند، اعتماد به این بستر کمرنگ خواهد شد. برای مثال دسترسی به اطلاعات حساس دولتی، اطلاعات قراردادها و تراکنشهای مالی نباید به سادگی انجام شود. پس حفظ امنیت بلاک چین چالش اساسی آن است.
نقص تعامل با فناوری‌های دیگر
بلاک چین به عنوان یک فناوری مستقل طراحی شده است و به دلیل اینکه تراکنشها در داخل بلاک چین قابل ردیابی هستند، برای بسیاری از تجارت‌های مختلف قابل استفاده است. با این حال این فناوری تا حدی از دیگر فناوری‌های دیجیتال مستقل است که ممکن است باعث کاهش کارایی آن شود.
به عنوان مثال، اگر بخواهیم تراکنشهای خرید و فروش ارزهای دیجیتال را در بلاک چین ثبت کنیم، نیاز است که از طریق یک رابط برنامه‌ای با بورس‌های دیگر ارتباط برقرار کنیم. بسیاری از سیستم های دیگر از جمله اینترنت اشیا، یادگیری ماشین و ... هنوز به صورت کارا و کامل همگام با بلاک چین نیستند. برای این که بلاک چین بتواند بهترین استفاده را در بخش‌های مختلف داشته باشد، ارتباط بیشتر با فناوری‌های دیگر ضروری است.
نقص قانون گذاری
بلاک چین به عنوان یک فناوری نوین، هنوز در فرآیند تکامل خود قرار دارد. برای این بستر قوانین روشنی وجود ندارد که نیاز به تصویب قوانین و مقررات مشخص و دقیق را چند برابر میکند. اما بلاک چین یک فناوری بسیار متنوع و چند رشته‌ای بوده و قوانین و مقرراتی که در این زمینه تدوین میشوند، میتوانند بسیار پیچیده باشند. با این وجود قانون گذاری در این فضا امنیت کاربران را ارتقا می‌بخشد.
محدودیت سرعت و مقیاس‌پذیری
بلاک چین برای پردازش تعداد بزرگی از تراکنشها طراحی شده است. اما دسترسی به بلاک چین برای توسعه‌دهندگان کاری دشوار است. به عنوان مثال، بعضی از برنامه‌های بلاک چین دارای محدودیت بوده و از پردازش تعداد بزرگی از تراکنشها ناتوان میشوند.
بلاک چین با چالش‌های نرم‌افزاری نیز مواجه است. توسعه‌دهندگان باید سرعت و کیفیت را با هم ترکیب کنند تا نرم‌افزار با سرعتی مناسب و بدون مشکلات پردازش دادهها را پشتیبانی کند.
عوامل تامین امنیت بلاک چین
بلاک چین به اصطلاح یک فناوری توزیع شده برای ذخیره و پردازش اطلاعات است که برخلاف یک سرور مرکزی گره‌های تایید کننده در آن در سرتاسر جهان وجود دارند. این شبکه به شکل یک شبکه پیچیده از بلوکها و معاملات ساختارمند و پیوسته هر بلوک اطلاعات را نگهداری میکند. با این روش امکان تغییر یا حذف اطلاعات از بین خواهد رفت.
در واقع هر بلوک حاوی اطلاعاتی است که با رمزگذاری به صورت ایمنی و بدون نیاز به اطلاعات شخصی ثبت و به اشتراک گذاشته میشود. هر بار که یک تراکنش جدید در سیستم ثبت میشود، جزئیات به تمام کامپیوترهای متصل به شبکه ارسال میشود. سپس این تراکنشها تأیید میشوند. با اضافه شدن هر بلوک به شبکه، تمام تراکنش‌هایی که در آن قرار دارند قابل تغییر نیستند.
مزیت بزرگ بلاک چین نسبت به سیستم‌های مرکزی این است که امنیت آن بسیار بیشتر است که شبکه آن را مدیون سیستم غیرمتمرکز خود است. از جمله دیگر دلایلی که باعث شده است شبکه بلاک چین به شدت مورد توجه قرار گیرد، سرعت پردازش بالای آن است. با سرعت بالاتر اطلاعات به روز بوده و این نیز باعث تامین امنیت خواهد بود.
عملیات ماینینگ
ماینینگ در بلاک چین یکی از اصلی‌ترین فعالیت‌ها در بسترسازی بلاک چین محسوب میشود. در واقع ماینینگ به دنبال حل مسائل ریاضی پیچیده و پیدا کردن رمز‌های دیجیتالی مشخصی است که این کار توسط گروهی از گره منسوب به ماینر انجام میشود. در نهایت ماینینگ منجر به ایجاد بلاک‌های جدید بلاک چین میشود. برای انجام این فعالیت ماینر بدون نیاز به یک مرکز کنترلی و به کمک تجهیزات مخصوص خود به حل مسائل ریاضی مختلفی می‌پردازند و به طور همزمان امنیت شبکه را تضمین می‌کنند.
برای ایجاد و تایید تراکنشها و بلاک‌های جدید ماینرها باید با دقت و تمرکز بالا به حل چالش‌های ریاضی کشف بلاک‌های جدید پرداخته تا در نهایت تراکنش‌هایی که در آن بلاک صورت گرفته است را به شبکه اضافه کنند.
ماینینگ در بلاک چین به دلیل استفاده از تکنولوژی رمزنگاری، به عنوان یک فرایند امن شناخته شده است. با استفاده از رمزنگاری، تراکنش‌هایی که در بلاک چین انجام میشوند، از نظر امنیتی حفاظت میشوند. افراد و شرکت‌های زیادی در زمینه ماینینگ فعالیت می‌کنند و به دنبال بهبود فرایند آن هستند.
در شبکه بیت کوین، ماینرها برای تأیید تراکنشهای جدید از الگوریتم SHA-256 استفاده می‌کنند. الگوریتم SHA-256، یک الگوریتم رمزنگاری قوی و پیچیده است که برای تایید تراکنشها استفاده میشود. هر بلوک در شبکه بلاک چین شامل یک هش کد است که به صورت یکتا برای هر بلوک تولید میشود.
بلوکها به یکدیگر متصل میشوند و شبکه را تشکیل می‌دهند. با تأیید هر تراکنش جدید، ماینرها برای انجام تراکنشها و تأیید صحت آنها پاداش دریافت می‌کنند. این پاداش هزینه تأیید تراکنشها و افزایش امنیت شبکه است.
در ادامه به تفصیل به بررسی مراحل ماینینگ در بلاک چین می‌پردازیم:
_ انتخاب پروتکل ماینینگ: قبل از هر چیز باید پروتکل ماینینگ را انتخاب کنیم. این پروتکل‌ها روش‌هایی برای ایجاد بلاک‌ها در شبکه بلاک چین هستند. برخی از پروتکل‌های ماینینگ شامل Proof of Work ، Proof of Stake ،Proof of Authority و ... هستند.
_ انتخاب ابزار ماینینگ: حال باید ابزاری را انتخاب کنیم که برای انجام فرایند ماینینگ استفاده میشود. پلتفرم‌های ماینینگ نیاز به پردازنده‌های کامپیوتری، کارت‌های گرافیکی و ASIC دارند. هر کدام از این‌ها مزایا و معایب خود را دارند و باید با توجه به نیازهای خود، یکی از آنها را انتخاب کنیم.
_ کانفیگ ابزار ماینینگ: بعد از انتخاب ابزار باید آن را کانفیگ کرد تا بتوان به درستی در فرایند ماینینگ از آن استفاده کرد. این مرحله شامل تنظیماتی مثل تعیین شبکه بلاک چین، تعیین الگوریتمهای ماینینگ و سرعت پردازش است.
_ ماینینگ: پس از کانفیگ می‌توانیم به فرایند ماینینگ بپردازیم. در این مرحله، پلتفرم تراکنشها را به صورت تصادفی انتخاب میکند و سپس آنها را در یک بلاک جدید قرار می‌دهد که برای تأیید بلاک الگوریتم ماینینگ را به کار می‌گیریم.
_ تأیید بلاک: بعد از انجام ماینینگ باید بلاک را تایید کرد. برای این کار از الگوریتم های پیچیده‌ای استفاده میشود که برای تایید بلاک جدید از محاسبات پیچیده‌ای استفاده می‌کنند.
_ دریافت پاداش: بعد از تایید بلاک نوبت به دریافت پاداش صداقت و فعالیت در سیستم است. ماینر به عنوان پاداشی برای انجام کار خود ارز دیجیتال شبکه را دریافت میکند.
به این ترتیب ماینینگ در بلاک چین با چندین مرحله انجام میشود. این فرایندهای پیچیده با استفاده از نیروی محاسباتی قوی و سرعت بالای پردازنده‌های کامپیوتری صورت می‌گیرند.
در کل، ماینینگ در بلاک چین به عنوان یک فرآیند اساسی و حیاتی برای حفظ امنیت و قابلیت اطمینان در شبکه بلاک چین است. با گسترش بلاک چین و افزایش تعداد تراکنشهای ارسالی نیاز به قدرت پردازشی بالا و انرژی بیشتری برای ماینرها است. بنابراین، روش‌های جدیدی مانند برای ایجاد بلوک جدید در بلاک چین ارائه شدهاند که به کمک آنها میتوان محدودیت‌های روش PoW را بهبود بخشید.
کاربردهای بلاک چین
از بلاک چین در صنایع بسیاری میتوان استفاده کرد. در ادامه برخی از کاربردهای اساسی این بستر را عنوان خواهیم کرد. با ما همراه باشید:
بلاک چین در صنعت مالی
بلاک چین به عنوان یک سیستم شفاف و امن می‌تواند باعث حذف واسط‌های مبادلات مالی شود. این امر باعث افزایش سرعت تراکنشها، کاهش هزینه‌ها و حتی افزایش اعتماد میان افراد خواهد شد. در سیستم بلاک چین اطلاعات هر بلوک با استفاده از رمزنگاری به صورت ایمن ذخیره شده و نمی‌توان آن را تغییر داد. این ویژگی به عنوان یکی از مهمترین ویژگی‌های بلاک چین محسوب میشود.
تراکنشهای بانکی
با توجه به پیشرفت تکنولوژ، بلاک چین به عنوان یک فناوری نوین در حوزه تراکنشهای مالی مطرح شده است. با استفاده از بلاک چین تراکنشهای مالی در قالب یک سیستم امن و شفاف انجام میشوند. در این سیستم، تمامی تراکنشها در قالب بلوکهایی ثبت میشوند که به صورت ثابت در بلاک چین ذخیره میشوند. در حوزه مالی با بلاک چین امکان انجام تراکنشهای پیچیده و حجیم با سرعت بیشتر و هزینه کمتری فراهم میشود.
صندوق قرض‌الحسنه و بیمه
صندوق‌های قرض الحسنه برای ارائه کمک‌های مالی مورد استفاده قرار می‌گیرند. استفاده از بلاک چین در صندوق‌های قرض الحسنه می‌تواند به عنوان یک راهکار موثر جهت بهبود عملکرد و افزایش شفافیت در این صندوق‌ها باشد. با توجه به این که بلاک چین یک پایگاه داده توزیعی است، می‌تواند به شفافیت بیشتر کمک کند. همچنین با استفاده از بلاک چین میتوان پرداخت‌ها را به صورت رمزنگاری شده انجام داد.
در صنایع بیمه نیز بلاک چین می‌تواند جهت بهبود عملکرد و افزایش شفافیت در بیمه‌ها استفاده شود. با استفاده از این فناوری بیمه‌گذاران میتوانند به راحتی به اطلاعات خود دسترسی داشته باشند. شرکت‌های بیمه نیز میتوانند عملیات خود را شفاف‌تر کرده و به مطالبات بیمه‌گذاران پاسخ بهتری دهند.
زنجیره تامین و لجستیک
بازار هر روزه در زنجیره تامین خود پیچیده‌تر میشود. امروزه ممکن است یک محصول در هند تولید شود، در امارات بسته بندی شده و در ایالات متحده فروخته شود. این امر چالش های زیادی را ایجاد میکند که به عنوان مثال با کیفیت محصولات تحویل داده شده به مشتریان مرتبط است. استانداردها برای اطمینان از قابلیت ردیابی در این مواقع وجود دارند. اما استانداردهای ذکر شده فقط امکان ردیابی کوتاه برد در زنجیره تامین را دارند.
این مسائل شرکت را به سمت بهبود روش ردیابی محصولات از طریق زنجیره تامین سوق می‌دهد. سیستم های پیچیده ردیابی به یک ضرورت برای افزایش کارایی زنجیره تامین تبدیل شدهاند. زنجیره تامین پتانسیل استفاده از فناوری بلاک چین برای بهبود قابلیت ردیابی و پشتیبانی از بخش تجارت دارد.
راه حل پیشنهادی بلاک چین در واقع ایجاد یک شبکه بلاک چین با گره هایی مختص به هر تامین کننده مواد خام، سازنده، مونتاژکننده، تامین کننده و ... است که بتوان بین هر 2 طرف پلی ایجاد کرد.
سلامت و پزشکی
با استفاده از تکنولوژی بلاک چین، میتوان به طور امن داده‌های پزشکی را ذخیره کرد. این امر برای شبکه بهداشت و درمان بسیار حائز اهمیت است. در حالی که سیستم درمان معمولا برای ذخیره سازی اطلاعات به سرورهای متمرکز روی می‌آورد، استفاده از بلاک چین باعث حذف نیاز به این سرورهای قدیمی میشود. زمان در موارد پزشکی بسیار مهم است و استفاده از بلاک چین باعث سرعت بیشتر در دسترسی، امنیت بیشتر و شفافیت در انتقال دادهها خواهد شد.
همچنین با استفاده از بلاک چین، افراد میتوانند اطلاعات درمانی خود را با رمزنگاری مناسب ذخیره کرده و به موسسات درمانی ارائه دهند. این شبکه همچنین امکان انتقال سریع اطلاعات بین تمامی اعضای سیستم بهداشت و درمان را فراهم میکند.
حوزه‌ی بیومتری و IOT
بلاك چين اخيرا در حوزه بیومتریک و اینترنت اشیا به شدت مورد توجه قرار گرفته است. استفاده از بلاک چین در حوزه بیومتریک به دلیل کارایی و امنیت بالا بسیار مفید است. برای مثال، در سیستم‌های تشخیص چهره، اطلاعات هر شخص به عنوان یک بلوک ذخیره شده كه پس از آن هرگونه تلاش برای تغییر اطلاعات، شناسایی شده و قابل پيگيري است.
رویکردهای جدید بلاک چین
با این وجود که بلاک چین به خودی خود فناوری نوینی است، توسعه دهندگان برای ایجاد روش‌ها و رویکردهای تازه در آن در تلاشند. در ادامه سه رویکرد نوین بلاک چین را بررسی خواهیم کرد:
بلاک چین دولتی
تکنولوژی بلاک چین در دنیای امروز به عنوان یک سیستم غیر متمرکز و شبکه‌ای، توانسته تا در حوزه‌های مختلفی از جمله دولتی جایگاه خود را پیدا کند. بلاک چین دولتی یک نسخه از این فناوری است که قابلیت استفاده در بخش دولتی را دارد. تکنولوژی جدید بلاک چین امنیت بیشتری را برای اطلاعات دولتی فراهم کرده و به دولت اجازه می‌دهد تا از تقلب در اطلاعات جلوگیری کند. همچنین بلاک چین دولتی توانایی تسهیل در فرآیندهای مختلف دولتی را دارد. به عنوان مثال می‌تواند در حوزه انتخابات به ثبت شفاف و بدون تقلب آرا کمک کند.
مزیت دیگر این مدل بلاک چین کاهش هزینه دولت است. این سیستم فرآیندهای مختلف را به صورت خودکار و بدون دخالت انسانی انجام داده و به تبع هزینه مربوط به مدیریت و نگهداری را کاهش خواهد داد.
بنابراین با توجه به مزایای بلاک چین دولتی در امنیت، تسهیل فرآیندها و کاهش هزینه‌ها، این فناوری نو یکی از گزینه‌های هوشمندانه برای دولت‌های مختلف در حوزه‌های متفاوت است. این سیستم انعطاف پذیر با توجه به نیاز متفاوت و دولت‌های مختلف می‌تواند به صورت یکتا طراحی شود.
ترکیب بلاک چین و هوش مصنوعی
بلاک چین و هوش مصنوعی، دو تکنولوژی بسیار قدرتمند و پرکاربرد در دنیای امروز هستند که هر یک از این تکنولوژی‌ها در حوزه‌های مختلفی مانند مالی، حمل و نقل، سلامت، صنعت و ... به کار می‌روند. اما ترکیب بلاک چین و هوش مصنوعی قابلیتهای بیشتری به بشریت ارائه می‌دهد دارد و همکاری بین آنها توانایی بیشتری را برای حل مشکلات و ارائه راه حل‌های نوین فراهم می‌سازد.
بلاک چین یک پایگاه داده توزیع شده است که امکان ذخیره‌سازی اطلاعات را فراهم میکند. هوش مصنوعی با استفاده از الگوریتمهای یادگیری عمیق و شبکه عصبی، می‌تواند دادهها را تحلیل کند و به ارائه راه‌حل‌های هوشمند برای مسائل کمک کند.
یکی از مزایای ترکیب این دو مفهوم افزایش امنیت و کارایی است.
در حوزه سلامت این ترکیب بین بلاک چین و هوش مصنوعی می‌تواند منجر به دستیابی به پرونده پزشکی الکترونیک، تشخیص بیماری‌های ژنتیکی و حتی پیشگیری از بیماری‌ها کمک کند. با استفاده از بلاک چین، پرونده پزشکی در قالب بلاک ذخیره شده و امکان تغییر و دستکاری در آن وجود ندارد.
همچنین این ترکیب در حوزه مالی، می‌تواند تاثیر قابل توجهی در امنیت و کارایی سیستم‌ها داشته باشد. ترکیب بلاک چین به عنوان پلتفرم امنیتی با هوش مصنوعی می‌تواند به شناسایی تراکنشهای تقلبی کمک کند. همچنین، با استفاده از هوش مصنوعی الگوریتمهای بهینه سازی برای تحلیل داده‌های بلاک چین به کار گرفته تا شاهد بهبود کارایی و افزایش سرعت تراکنشها باشیم.
در حوزه حمل و نقل، ترکیب این دو فناوری می‌تواند برای بهبود امنیت و کارایی شبکه لجستیکی استفاده شود. با بلاک چین اطلاعات مربوط به طرفین، بارنامه و ... در قالب بلاک‌های جدا ذخیره شده و با استفاده از هوش مصنوعی میتوان این اطلاعات را تجزیه و تحلیل و بهینه سازی کرد.
هوش مصنوعی با توجه به توانایی‌هایش در تحلیل دادهها و پردازش اطلاعات، می‌تواند به طور قابل توجهی به بهبود عملکرد بلاک چین کمک کند. با استفاده از هوش مصنوعی دادهها به صورت خودکار پردازش میشوند.
هوش مصنوعی با توجه به قابلیت‌هایش در تحلیل دادهها، می‌تواند به مدیریت داده‌های بزرگ در بلاک چین کمک کند. با توجه به اینکه بلاک چین به طور مستقل از تغییرات انجام شده در دادهها کار میکند، با استفاده از هوش مصنوعی میتوان داده‌هایی که به سیستم اضافه میشوند را به صورت خودکار دسته‌بندی کرد و بهترین روش‌های مدیریت دادهها را ارائه داد.
بلاک چین دی‌سنترالایز
بلاک چین دی سنترالایز یک فناوری نوین از دنیای بلاک چین است که برای مبادله اطلاعات از طریق شبکه‌های اینترنت استفاده میشود. این فناوری مبتنی بر شبکه‌های توزیع شده است. شبکه‌هایی مانند شبکه بیت کوین که به دلیل قابلیت پیاده‌سازی و استفاده آسان از جمله معروفترین بسترهای امنیتی در جهان هستند.
دی سنترالایز بلاک چین در حقیقت سیستمی توزیع شده برای بررسی و ثبت معاملات بین طرفین در شبکه است که تمامی معاملات به صورت رمزنگاری در آن ثبت میشود. صحت معاملات نیز باید توسط شبکه با احراز هویت تایید شوند. در نهایت تمامی معاملات در شبکه ثبت شده و برای همیشه در بلاک چین بدون هر گونه امکان تغییر ذخیره میشوند.
این بلاک چین کمترین تعداد اطلاعات برای ارتباط بین دو طرف را پیشنهاد داده و به جای این که دو طرف با هم اطلاعات خود را برای تایید به شخص ثالث ارسال کنند، تمامی اطلاعات در دی سنترالایز قرار می‌گیرد تا توسط همه اعضای شبکه تأیید شوند.
بلاک چین دی سنترالایز به یکی از مهمترین تکنولوژی‌های مبادله اطلاعات و انتقال ارز با امنیت بالا تبدیل شده است. به خصوص که با توجه به رشد روزافزون تجارت جهانی نیاز به فناوری با درصد امنیت بالا در حوزه‌های مختلف بیش از پیش ضروری به نظر میرسد.
این روش نو در بلاک چین به دلیل قابلیت استفاده آسان و کاربردی برای انتقال اطلاعات در حوزه‌های مختلفی به کار گرفته میشود. با این حال، این فناوری همچنان با چالشهایی مانند مشکلات امنیتی و حفظ حریم خصوصی مواجه است که برای حل آنها نیاز به تحقیقات بیشتر است.
سخن پایانی
بستر بلاک چین به دلیل امنیت بالا یکی از مهمترین نوآوری‌های صنعت مالی است که با برقراری ارتباط با شبکه‌ای از کامپیوتر‌ها به یک شبکه توزیع شده تبدیل میشود. هر کامپیوتر در این شبکه به عنوان یک بخش از شبکه بلاک چین یا نود برای تایید تراکنشها عمل میکند.
بستر بلاک چین از اینکه اطلاعات در یک مکان مرکزی قرار بگیرند جلوگیری میکند و در صورتی که یک سرور عمل مجرمانه انجام داده یا تراکنشی را به دروغ تایید کند، تمام بلاک‌ها در کامپیوترهای دیگر به سرعت به‌روزرسانی شده و از این اتفاق با خبر میشوند که این باعث میشود تا بستر بلاک چین مقاوم در برابر جرایم اینترنتی باشد. از بلاک چین علاوه بر استفاده در ارز دیجیتال استفادههای گسترده دیگری از جمله در صنعت پزشکی، حمل و نقل، بیمه و ... میشود. با وجود مزایای این فناوری آینده روشنی برای آن پیش بینی میشود.