سود انباشته یا Retained Earnings در بورس چیست؟
احتمالا در بین گزارشات یا اخبار مالی با عبارت سود انباشته یا معادله سود انباشته زیاد برخورد کرده‌اید. این آمار می‌تواند به شرکت‌ها نشان دهد که تا چه حد تواسته‌اند سود خود را حفظ کنند. در نتیجه، درک این مفهوم، برای برنامه ریزی مالی در بلند مدت بسیار ضروری است. برای آشنایی بیشتر با سود انباشته در بورس و فرمول آن، ادامه این مطلب را مطالعه کنید.
سود انباشته در بورس
شرکت‌ها باید از سود انباشته خود آگاهی داشته باشند تا بتوانند برای سرمایه‌گذاری در آینده برنامه‌ریزی کنند. در واقع، این مفهومی است که هر مدیر شرکت باید به آن مسلط باشد. سود انباشته یا Retained Earnings در بورس، تعداد سودهایی است که پس از پرداخت سود سهام به سهامداران، باقی می‌ماند. این سود می‌تواند به سهامداران پرداخت شود، ولی در اکثر مواقع، برای سرمایه‌گذاری مجدد در ابعاد مختلف شرکت، مانند افزایش ظرفیت تولید محصولات موجود یا استخدام نمایندگان فروش، استفاده می‌شود.
کلمه انباشته در این عبارت به آن معنا است که سود به دست آمده، به عنوان سود سهام به سهامداران پرداخت نمی‌شود و به جای آن، شرکت از آن نگهداری می‌کند. به همین دلیل است که این سود، زمانی که یک شرکت ضرر می‌کند یا سود سهام را پرداخت می‌کند کاهش می‌یابد و با ایجاد سود جدید افزایش می‌یابد. این سود در پایان هر دوره حسابداری در ترازنامه تحت بخش حقوق صاحبان سهام گزارش می‌شود.
به طورکلی، سود انباشته، پولی است که برای سرمایه‌گذاری مجدد و سایر برنامه‌ها نگهداری می‌شود و پس از حذف مالیات، هزینه‌ها و سایر عوامل نشان داده می‌شود. این سود می‌تواند برای تامین مالی یک شرکت یا پرداخت سود سهام به سهامداران، مورد استفاده قرار بگیرد. برخلاف درآمد که عددی ناخالص است، سود انباشته مقدار درآمد خالص پس انداز شده توسط یک شرکت در طول زمان را نشان می‌دهد. سود انباشته در بورس، معمولا یک پارامتر مهم برای ارزش‌گذاری سهام شناخته می‌شود.
نحوه تقسیم سود انباشته
تقسیم سود انباشته را می‌توان به‌کمک ابزارهای حسابداری انجام داد. در غیر این صورت حسابداران یک شرکت، برای محاسبه این سود حاصل جمع سود و زیان انباشته در ابتدای دوره را با خالص سود و زیان محاسبه کرده و در انتها سود سهام را از این مقدار کم می‌کنند.
درصورتی که یک شرکت تشخیص دهد که می‌تواند بازده سرمایه‌گذاری کافی را از آن سود انباشته به‌دست آورد، یا به‌عبارتی درآمدی بیشتر از هزینه سرمایه خود داشته باشد، آنگاه سود انباشته را به‌عنوان سود سهام بین سهامداران توزیع می‌کند یا بازخرید سهام انجام می‌دهد.
فرمول سود انباشته
سود انباشته بسته به عملکرد شرکت، می‌تواند یک عدد مثبت یا منفی باشد. محاسبه این سود از طریق فرمول زیر انجام می‌شود:
RE=BP + سود یا ضرر خالص _ C _ S
جملات این فرمول به صورت اختصاری نوشته شده‌اند و مخفف عبارات زیر هستند:
- RE: Retained Earnings (سود انباشته)
- BP: Beginning Period RE (دوره شروع سود انباشته)
- C: Cash dividends (سود نقدی)
- S: Stock dividends (سود سهام)
زیان انباشته چیست؟
همانطور که گفتیم، میزان سود انباشته همواره با عدد مثبت نشان داده نمی‌شود. عدد منفی این سود نشان می‌دهد که زیان خالص دوره جاری بیشتر از موجودی اولیه سود انباشته است. به‌طورکلی، توزیع زیاد سود سهام بیش از مانده سود انباشته می‌تواند باعث منفی شدن آن شود. برخلاف سود انباشته، زیان انباشته در یک شرکت نشان‌دهنده ضعف آن است. این سود نشان می‌دهد که شرکت در یک یا چند سال گذشته زیان‌هایی تجربه کرده است.
تفاوت سود انباشته و اندوخته
شرکت‌ها موظف هستند که هر سال 5 درصد سود خالص شرکت را اندوخته کنند تا این اندوخته به 10% سرمایه شرکت برسد. این موضوع یکی از قوانین حسابداری است. بنابراین، سود اندوخته همان سودی است که به‌طور جداگانه در حساب شرکت ذخیره می‌شود تا از خروج این سود از چرخه دارایی شرکت جلوگیری شود. سهامداران شرکت می‌توانند این مبلغ اندوخته را آزاد کنند. به طورکلی، اصلی‌ترین تفاوت‌های سود انباشته و اندوخته به محل حسابداری آنها مربوط است. سود انباشته از محل هزینه‌های جاری شرکت و اندوخته از محل سود پس از کسر زیان شرکت محاسبه می‌شود.
افزایش سرمایه از محل سود انباشته چیست؟
هر شرکت در زمان تاسیس، مقداری سرمایه به‌عنوان سرمایه اولیه دارد که تعداد کل سهام را مشخص می‌کند. اگر شرکت‌ها بخواهند پس از مدتی سرمایه خود را افزایش دهند، باید سهمی که قرار است به کل سهام شرکت اضافه شود را تامین کنند. تامین این افزایش سرمایه می‌تواند از طریق سود شرکت که طی سال‌های گذشته به سهامداران پرداخته نشده و در شرکت نگهداری شده است، انجام شود. در افزایش سرمایه به روش سود انباشته، دیگر نیازی نیست که سهامداران هزینه پرداخت کنند و سهام اضافه شده به طور خودکار به پرتفوی سهامداران اضافه می‌شود که به اصطلاح به آن سهام جایزه می‌گویند. مزیت افزایش سرمایه با سود انباشته آن است که سود به چرخه توسعه شرکت وارد می‌شود.
آشنایی با انواع سود در بورس
جمع‌بندی
شاید فکر کنید که سود انباشته یک عدد مجموع است و نمی‌تواند اطلاعات زیادی درمورد شرکت ارائه دهد؛ اما بالا بودن این رقم، نشان دهنده سلامت یک شرکت است. این رقم نشان می‌دهد که شرکت‌ها برای رشد به جای استفاده از منابع مالی جدید، از سودهای ذخیره شده استفاده می‌کنند. اگر سوالی در مورد سود انباشته در بورس دارید، حتما در قسمت دیدگاه‌ها با ما در میان بگذارید.